کارآفرینی و نقش آن در توسعه اقتصاد روستایی با تأکید بر نقش گردشگری(مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی رشته جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیا، واحد یادگار امام(ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استادیار گروه جغرافیا، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22034/jget.2023.147995

چکیده

مقدمه: از آنجاییکه طی دهه­های اخیر در ایران، توسعه روستایی و ارتقاء سطح رفاه روستاییان از اهداف اصلی اجرای برنامه­های توسعه ­ای بوده است و توسعه ارتباط تنگاتنگی با کارآفرینی دارد  بنابراین با خلق فرصت­های جدید اشتغال و درآمد می­توان نقش مؤثری در بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی روستاها بوجود آورد. یکی از مشکلات اساسی کشور ما در سال­های اخیر، عقب ماندگی روستاها و مهاجرت روستاییان به نواحی شهری بوده است که عامل اصلی آن، مسائل اقتصادی، بخصوص دسترسی به اشتغال می­باشد.
هدف: توسعه فضای کسب و کار، از عوامل مؤثر در توسعه روستایی است. با توجه به اینکه بسیاری از جاذبه­های گردشگری در محیط­های روستایی قرار دارند لذا توجه به گردشگری روستایی و پرداختن به آن می­تواند نقش مهمی در توسعه اقتصاد روستایی داشته باشد.
روش شناسی: این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی است و می­توان از نتایج تحقیق در مناطق دیگر نیز بهره برد و به لحاظ روش انجام کار، توصیفی_ تحلیلی می­باشد. در این پژوهش جهت استخراج داده­های پرسشنامه­ها از نرم­افزار SPSS بهره گرفته شده است و برای آزمون فرضیه ها از روش تک نمونه­ای استفاده شده است.
قلمرو جغرافیایی پژوهش: این مطالعه براساس نظر سنجی از کارشناسان و متخصصین 10  روستای گردشگرپذیر  استان آذربایجان شرقی انتخاب گردیدند.
یافته ها و بحث: از نظر 5 شاخص مرتبط با کارآفرینی و تحولات اقتصاد روستایی نظیر: نقش گردشگری در توسعه اقتصادی روستاها مورد مطالعه قرار گرفتند.
نتیجه گیری: پژوهش حاکی از این مطلب است که رابطه معناداری بین توسعه کارآفرینی و توسعه پایدار اقتصادی وجود دارد و در روستاهایی که گردشگرپذیری بیشتری دارند فعالیت­های کارآفرینانه بیشتری صورت می­گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Entrepreneurship and its role in the development of rural economy with emphasis on tourism case study of east azerbaijan province thesis

نویسندگان [English]

  • Aytak Davari 1
  • mohsen ranjbar 2
  • Ali Tavakolan 3
1 PhD student in the field of Geography and Rural Planning, Research Sciences Unit, Azad Islami, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Geography, Yadgar Imam Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Geography, Research Sciences Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Since in recent decades in Iran, rural development and improving the welfare of villagers has

been one of the main goals of implementing development programs and development is

closely related to entrepreneurship Therefore, by creating new employment and income

opportunities, an effective role can be created in improving the economic and living

conditions of the villages.

Business development is one of

the effective factors in rural development. Due to the fact that many tourist attractions are

located in rural areas , therefore, paying attention to rural tourism can play an important role

in the development of rural economy. This research is applied in terms of purpose and the

results of research in other areas can be used and in terms of method of work, it is descriptive-

analytical. Based on a survey of experts and specialists, 10 tourist villages were selected and

In terms of 5 indicators related to entrepreneurship and rural economy developments such as:

the role of tourism in economic development , inhibitory factors, promoting factors, the

willingness of villagers, measuring the level of entrepreneurial motivation, entrepreneurship

policies were studied.

Items related to each index were scored on a 5-point Likert scale and questions related to each

of the headings were set. In this research, SPSS software has been used to extract the

questionnaire data and the T-test method was used to the hypotheses. The results indicate

that there is a significant relationship between entrepreneurial development. More entrepreneurial activities take place in the villages that have more

tourism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Entrepreneurship"
  • Economic Development"
  • "
  • Tourism"
اکبری، مرتضی، غلامزاده، رضا، آراستی، زهرا، (1394). نیازسنجی آموزشی جوانان روستایی شهرستان ورامین در زمینه ی کارآفرینی به منظور راه اندازی کسب وکارهای صنایع دستی روستایی، پژوهش های روستایی، دوره 6، شماره 2، صص 322-299.
خانی جزنی، جمال، 1387. اصول و مبانی فرهنگ کارآفرینی، انتشارات مهراوش، چاپ اول.
دادورخانی، فضیله، رضوانی، محمدرضا، ایمنی قشلاق، سیاوش، بوذرجمهری، خدیجه، 1390. تحلیل نقش گردشگری در توسعه ویژگی های کارآفرینانه و گرایش به کارآفرینی در بین جوانان روستایی مطالعه موردی: روستای کندوان و اسکندان اسکو، پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره 78، ص: 165-195، زمستان.
رحمانی، بیژن، مرید سادات، پگاه، شاهد، سید حسین، 1397. پتاسیل گردشگری در توسعه ی کارآفرینی پایدار نواخی روستایی مطالعه مورد: بخش مرکزی شهرستان همدان، مدیریت شهری، شماره 50، بهار،ص: 65-97.
رضایی، آذرمیدخت، زرافشانی، کیومرث، شیری، نعمت اله، خوش مرام، مژگان، 1395. شناسایی موانع توسعه ی کارآفرینی گردشگری شهرستان مرودشت، نشریه کارآفرینی در کشاورزی، جلد سوم، شماره 3، ص: 57-70.
ریاحی، وحید، 1393. تنوع بخشی فعالیت های اقتصادی و پایداری روستاها، مجله اقتصاد فضا و توسعه ی روستایی، سال3، شماره 4، 113-128.
سجاسی قیداری، حمدالله، شایان، حمید، نوربخش رزمی، زهرا، 1394. تحلیل نقش کارآفرینی فعالیت های غیر کشاورزی در ارتقاء کیفیت زندگی روستاییان مطالعه موردی: روستاهای بخش شاندیز شهرستان بینالود، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، دوره 4، شماره 12.
صادقلو، طاهره، حیدری ساربان، وکیل، قلی زاده، سلیمه، 1396. ارزیابی ظرفیت های توسعه ی کارآفرینی در نواحی روستایی، منطقه مورد مطالعه: روستاهای دهستان بیزکی)، فصلنامه جغرافیا و توسعه، سال15، شماره 49، زمستان.
صفایی پور، مسعود، دامن باغ، صفیه، طاهری، حسین، رزمگیر، فاطمه، 1393، تحلیل نقش گردشگری در اقتصاد روستایی مطالعه موردی دهستان بان زرده شهرستان دالاهو، دوره 5، شماره 2.
صیادبیدهندی، لیلا، 1391. کارآفرینی روستایی، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، تهران.
عسگری، رسول، شمس الدینی، علی، کردوانی، پرویز، 1397. ارائه ی مدل آینده نگر کارآفرینی مبتنی بر بوم گردی در روستاهای هدف گردشگری(مطالعه ی موردی: روستاهای هدف شهرستان خور و بیابانک)، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، سال: 8، شماره: 31، پاییز.
فراهانی، حسین، رسولی نیا، زکیه، اصدقی، زهرا، 1393. عوامل اثرگذار بر رشد کارآفرینی در نواحی روستایی مورد: دهستان جابر انصار شهرستان آبدانان، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال 3، شماره 3.
قدیری معصوم، مجتبی، محمدزاده لاریجانی، فاطمه، غلامی، علی (1397)، مقدمه‌ای بر کارآفرینی روستایی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
کاویانی، ابوطالب، رحمانی، بیژن، رضویان، محمدتقی، علیپور نخی، عباس، 1397. ارزیابی نقش و تأثیر توسعه فضای کسب و کار، مطالعه موردی: دهستان استرآباد جنوبی در شهرستان گرگان، فصلنامه نگرش های نو در جغرافیای انسانی، سال 10، شماره 2، بهار.
محمدی، مصطفی، میرتقیان رودسری، سیدمحمد، 1395. کارآفرینی راهبردی مقصدهای گردشگری روستایی،مطالعه ی موردی دهستان جنت رودبار رامسر، فصلنامه جغرافیا، دوره جدید، سال14، شماره 49، تابستان.
محمدی یگانه، بهروز، عینالی، جمشید، بیگدلی، اعظم، 1395. نقش کارآفرینی در توسعه ی مناطق روستایی با تأکید بر گردشگری، دهستان حصار ولیعصر شهرستان آوج، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، سال6، شماره 21، ص: 193-202،بهار.
مولایی هشجین،نصراله،1392. برنامه ریزی توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی گیلان شناخت ارزیابی و چشم انداز طرح های هادی روستا،ناشر دانشگاه آزاد اسلامی رشت.
. Akrivos, CH, Reklitis, P, Theodoroyiani, M, 2014. Tourism entrepreneurship and the adoption of sustainable resources, the case of Evritania prefecture, Social and behavioral sciences, V: 148, P: 378-382. 
Angelkova, T, Koteski, C, Jakovlev,Z,Labeta Mitrevsska, E, 2012.Sustainability and Competitiveness of Tourism, Procardia-Social and Behavioral Sciences,V: 44.
Giannakis, Elias, 2014. The role of rural tourism on the development of rural areas: the case of cyrrus ,  Romanian  journal of regional science, v: 8.
Harpa, E, Moca, S, Rus, S, 2016. A comparative study of rural entrepreneurship Romania-Greece, V:22, P:1100-1105.
Hwang, JeaHee. & Lee, seong Woo , 2015. The effect of the rural tourism policy on non-farm income in South Korea, Elsevier, V: 46, p: 501-513.
Istanbullu, F, Zeki,M, yilmaz, S, 2015. The economic contribution of Turkish tourism entrepreneurship on the development of tourism movements in Islamic countries,Social and behavioral sciences,V:195, P:413-422.
Kalaiya, Abha B. and Kumar. A, 2015. Tourism as a development tool: a study on role of tourism in economic development, employment generation and porerty reduction, International journal of advance research in computer science management studies, V: 3.
Kirkwood, J, Tootell, B, 2008. Is entrepreneurship the answer to achieving work- family balance? , Journal of management & organization, V: 14, p: 285-302.
Kolabi, A.M. Mehrabi, R. and Salamzadeh, H. (2011). Developing Entrepreneurial Marketing Mix: Case Study of Entrepreneurial Food Enterprises in Iran. Journal of Knowledge Management, Economics and Information Technology, 5: 1-17.
Liu,A,2006. Tourism in rural areas: Kedah,Malaysia //management,Vol: 27, p: 878-889.
Mansfeld, y. & Jonas, a. (2006). Evaluating the socio-cultural carrying capacity of rural tourism communities: a value stretch approach, Tigdschrift voor economische in social geography, 95(5), pp:583-601.
Murphy, J. Patrick, liao , Jianwen, & welsch, P.Harold, (2006), ‘A conceptual history of entrepreneurial thought’, Journal of management history. Vol. 12 , No. 1. PP. 12-35.
Pilving, T, Kull, T, Suskevics, M, Viira, A, 2019. The tourism partnership life cycle in Estonia: Striving towards sustainable multisectoral rural tourism collaboration, Tourism management perspectives, V: 31, P: 2019-230.
Talmaciu, M, 2012. Considerations regarding the development of Romanian regional economies through in novation and entrepreneurship, science direct procedia economies and finance 3,p: 914-920.
Thelken, H & Jong, G, 2020. The impact of values and future orientation on intention formation within sustainable entrepreneurship, Journal of Cleaner production, V: 226,P: 1-50.
Young , W & Tilly, F. (2009). Can businesses move beyond efficiency? The shift toward effectiveness and equity in the corporate sustainability debate. Business Strategy and the Environment, 15(6), 402-415.
Yuan,P, liu,Y, Ju, F, li, X, 2017. A study on farmer’s Agriculture related tourism entrepreneurship behavior, Computer Science,V: 122, P:743-750.   
Zamora, O, M, 2011. Development instrument for the cross-Border cooperation in Ukraine, in: problems of tourism development on rural areas, krystyna, Krzyzanowdka (ed), warsaw university of life sciences press, warsaw 2011,p: 109-121.