ارزیابی نقش شیوه های بازسازی در پایداری سکونت گاه های روستایی آسیب دیده از زلزله؛ مطالعه موردی شهرستان آوج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، ایران

2 گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

چکیده

مقدمه: بروز سوانح طبیعی می­تواند عواقب و پیامدهای شدیدی هم به طور مستقیم و هم غیر مستقیم در زندگی مردم و معیشت آنها برجا بگذارد. بنابراین دستیابی به تاب­آوری در زمینه سوانح طبیعی، اجتناب از بروز سوانح طبیعی در آینده و کاستن از خسارت مالی و تلفات انسانی در اثر بروز سوانح طبیعی خواهد بود.
هدف:  تحقیق حاضر با هدف ارزیابی نقش شیوه­های بازسازی در پایداری سکونتگاه­های روستایی آسیب­دیده از زلزله؛ مطالعه موردی شهرستان آوج طراحی و اجرا گردید.
روش شناسی: روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی بود که نتایج آن از نوع تحقیقات کاربردی می­باشد. جامعه آماری تحقیق دربرگیرنده کلیه سکونتگاه­های آسیب­دیده از زلزله تیر 1381 در محدوده سیاسی شهرستان آوج است. به منظور بررسی داده­های تحقیق حاضر از آمار توصیفی و استنباطی و نرم­افزارهای SPSS استفاده شد.
قلمرو جغرافیایی پژوهش:  با توجه به تعداد زیاد روستاها و گستردگی منطقه با استفاده از طبقه­بندی جغرافیایی و لحاظ کردن مطالعه تطبیقی، تعداد 10 درصد از سکونتگاه­های بازسازی شده به عنوان نمونه مطالعاتی تعیین شده است.
یافته­ها و بحث:  فعالیت­های بازسازی پس از سانحه در سه مولفه مورد مطالعه از قبیل ابعاد توسعه کالبدی- محیطی، توسعه اقتصادی و توسعه اجتماعی- فرهنگی به ترتیب با مقادیر میانگین عددی و آماره آزمون t معادل (3.86 و 38.21)، (3.57 و 30.77) و (3.82 و 62.71) دارای تفاوت معناداری در سطح 99 درصد بوده است. از طرفی دیگر، تفاوت از حد مطلوب عددی (3 مساوی با میانگین طیف 5 سطحی لیکرت) مثبت گزارش شده و فاصله اطمینان در سطح 95 درصد در کران پایین و بالا نیز مثبت بوده است.
نتیجه­گیری:  تحلیل میانگین رتبه­ای با بهره­گیری از آزمون کروسکال والیس نشان داد که روستاهای جابه جا شده در فرآیند بازسازی با توجه به مشوق­های اعتباری و مالی بیشتر، آماده­سازی زمین و ... میانگین رتبه­ای به مراتب بالاتری نسبت به روستاهای درجاسازی شده را به خود اختصاص داده­اند. از این رو می­توان به موفق آمیز بودن این شیوه در مقایسه با درجاسازی اذعان کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات