ارزیابی وضعیت مبلمان شهری و سنجش رضایت مندی شهروندان ( مطالعه موردی: محدوده سه راهی ولیعصر تبریز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

2 استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

3 دانش آموخته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

چکیده

مقدمه: امروزه شهرنشینی به صورت یک مسأله مهم و پیچیده جوامع مختلف درآمده، افزایش سریع آن در دهه­های مختلف برنامه­ ریزان را برآن داشته است که به مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... جامعه توجه بیشتری معطوف دارند لذا بهبود و ارتقای کیفیت محیط شهری از جمله اهداف برنامه ­ریزی شهری است. وجود عناصر مبلمان شهری استاندارد نه تنها از ضروریات زندگی شهری به شمار می­رود، بلکه نقش زیادی در رضایت شهروندان از محیط شهری خواهد داشت.
هدف: هدف اصلی این پژوهش ارزیابی وضعیت مبلمان محدوده سه راهی ولیعصر تبریز با استانداردها و ضوابط و میزان رضایت شهروندان از مبلمان این محدوده از شهر تبریز است.
روش شناسی: نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها از طریق بررسی متون و مقالات مرتبط،  بررسی های میدانی و مقایسه ای، پرسشنامه و مصاحبه با شهروندان،  و تجزیه تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS  و استفاده از آزمون­های آماری ضریب همبستگی اسپیرمن، آزمون تی تک نمونه ای و مدل تحلیل عاملی انجام شده است.
یافته­ ها: نتایج این تحقیق نشان می­دهد که در ارزیابی مقایسه­ای(ارزیابی مبلمان با استانداردها) وضعیت مبلمان شهری موجود در محدوده سه راهی ولیعصر تبریز با استاندارد های رایج از نظر ساخت، طراحی، مکانیابی متفاوت بوده و در بسیاری از موارد استانداردها مراعات نشده است همچنین در بخش نظر­خواهی از شهروندان در مورد میزان رضایت از مبلمان محدوده مورد مطالعه، میزان رضایتمندی پایین­تر از میانگین می­باشد. نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن نشان­دهنده آن است که؛ رضـایت بیشتری از کیفیت روشنایی نسبت به سایر عوامل وجود دارد و کمترین آن مربوط به امنیت و کیفیت حمل و نقل می­باشد.
نتیجه گیری: وجود مبلمان شهری مناسب و استاندارد موجب ارتقاء کیفیت محیط شهری، سرزندگی، نشاط و شادابی در فضاهای شهری و درنهایت موجب رضایت شهروندان از فضاهای شهری می­گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آگشته، سعید (1379). جدول؛ عنصر ممتد شهری، مجله ی شهرداریها، ویژه نامه­ی شماره 2، سال دوم، شماره ی 13، 79-90.
بحرینی، سید حسین.(1377). فرآیند طراحی شهری، انتشارات دانشگاه تهران.
بهنام مرشدی، حسن (1390). نقش طراحی و مکان یابی مناسب مبلمان شهری در یکپارچگی فضای شهری، ماهنامه اطلاع رسانی، آموزشی و پژوهشی، شماره 16. 32-48
پارسی، حمید رضا (1381). شناخت محتوی فضای شهری، نشریه هنرهای زیبا، شماره 11، 45 -60.
حسینیون، سولماز (1379). سطل زباله عنصر زیست محیطی مبلمان شهری، مجله شهرداری­ها، ویژه نامه شماره 2، سال دوم، شماره 13 خرداد، 66-61.
رفیعیان، مجتبی؛ خدایی، زهرا.(1389). فضاهای عمومی شهری، نگرش تحلیلی، تهران: انتشارات دفتر گسترش تولید علم، چاپ اول.
زنگی آبادی، علی و تبریزی، نازنین (1386). تحلیل فضای مبلمان شهری محدوده گردشگری بخش مرکزی شهر اصفهان، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، 22، 84-70.
سازه کیش (1379). ایستگاه اتوبوس، تهران: سازمان زیباسازی شهرداری تهران.
سازه کیش (1379). باجه ی تلفن عمومی، تهران: سازمان زیباسازی شهرداری تهران.
سازه کیش (1379). سطل زباله، تهران: سازمان زیباسازی شهرداری تهران.
سازه کیش (1379). کیوسک مطبوعاتی، تهران: سازمان زیباسازی شهرداری تهران.
سازه کیش (1379) گلدان و گلجای، تهران: سازمان زیباسازی شهرداری تهران.
سید صدر، ابوالقاسم.(1378). مجموعه ی کامل حقوق شهرسازی و معماری، تهران: انتشارات سکه و خیام، چاپ اول.
شکویی حسین.(1374). دیدگاه های نو در جغرافیای شهری، تهران، انتشارات سمت، چاپ دوم.
شماعی، علی؛ پوراحمد، احمد.(1384). بهسازی ونوسازی شهری از دیدگاه علم جغرافیا، انتشارات دانشگاه تهران.
شیعه، اسماعیل.(1375). کارگاه برنامه ریزی شهری، تهران، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ ششم.
فرج اللهی، عاطفه و رضائی آقامیرلو، محمدرضا (۱۳۹۳). عملکرد موثر مبلمان شهری در هویت بخشی و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری، اولین کنفرانس ملی شهرسازی، مدیریت شهری و توسعه پایدار، تهران، موسسه ایرانیان، انجمن معماری ایران.
فضلی خانی، فروه و حسنی، نگار (1388). بررسی آسیب پذیری مبلمان شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی شهرتهران، محدوده میدان هفت تیر تا انتهای بلوار کشاورز) فصلنامه علمی امداد ونجات، ، 3، 70-82
کریر، راب.(1375). مفهوم عناصر تیپولو ژیکی و موفولوژیکی فضای شهری، مترجم دکتر خسرو هاشمی نژاد، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی.
لیف شوتز، الکس (1979). مبلمان شهری جدید برای لندن، ترجمه فرحناز نوبخت، ماهنامه شهرداری ها، سال دوم، 19. 55-64.
محمدی، علیرضا و پیشگر، الهه (1395). تحلیل وضعیت مبلمان شهری و سنجش رضایتمندی شهروندان (مطالعه موردی: حاشیه رودخانه بالیخلی چای اردبیل)، آمایش جغرافیایی فضا، دوره 8، 27. 97-116.
مرتضایی، رضا (1379). طراحی مبلمان برای خیابان ها، نیمکت و صندلی خیابانی، مجله شهرداری ها، سال دوم، شماره 17، 48-60
مرتضایی، رضا.(1381). رهیافت­هایی در طراحی مبلمان شهری، تهران: انتشارات سازمان شهرداریهای کشور.
مسعودی، کیومرث (1380). فضاهای عمومی شهر، جایگاه تعامل اجتماعی، مجله شهرداریها، شماره 21، 51-64