سنجش و ارزیابی مولفه های تاب آوری در سکونتگاه های غیررسمی (مطالعه موردی: شهرک میان آباد اسلامشهر)

سلطانی اصل, تورج; ادیبی سعدی نژاد, فاطمه; پوراحمد, احمد; سرور, رحیم

سنجش و ارزیابی مولفه های تاب آوری در سکونتگاه های غیررسمی (مطالعه موردی: شهرک میان آباد اسلامشهر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه جغرافیا ،دانشکده علوم پایه ،دانشگاه آزاد اسلامی ،اسلامشهر ،ایران

² استادیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، تهران، ایران

³ استاد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران، تهران، ایران

⁴ استاد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: امروزه حوادث و بلایای طبیعی بیش از پیش جوامع انسانی را تهدیدمی‌کنند که در صورت نداشتن آگاهی و آمادگی،صدمه‌های جبران‌ناپذیری بر زندگی انسان‌ها، اعم از حوزه‌های سکونتی و دیگر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، نهادی و کالبدی-محیطی دارد. درنتیجه جوامع برای کاهش اثر بلایای طبیعی رویکردهای متنوعی را در پیش می‌گیرند.
هدف: این مقاله با هدف سنجش و ارزیابی مولفههای اجتماعی، اقتصادی و نهادی تابآوری در شهرک میانآباد اسلامشهر انجام شده است.
روش‌شناسی: با توجه به اهداف تحقیق و مؤلفه‌های مورد بررسی نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است. روش نمونهگیری بهصورت تصادفی ساده و حجم جامعه آماری با مدل کوکران با سطح خطای 5 درصد 381 نفر انتخاب گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و دادههای جمعآوری شده از مدلسازی معادلات ساختاری در نرمافزارهای SPSS و SMART PLS استفاده گردیده است.
قلمرو جغرافیایی: قلمرو این پژوهش شهرک میان آباد اسلامشهر است.
یافته‌ها: نتایج حاکی از بود که وضعیت تابآوری شهرک میانآباد اسلامشهر از لحاظ مولفههای اجتماعی، اقتصادی و نهادی در سطح پایینی قرار دارد. در بین معیارهای مورد بررسی متغیر آگاهی بالاترین میانگین (9218/2) و کمترین میزان انحراف معیار (18715/0) دارد در سوی مقابل متغیر توانایی برگشت به شرایط شغلی با کمترین میانگین (5652/2) و انحراف معیار بالاتر (57549/0) از سایر متغیرهای پژوهش دارد که ضرورت توجه مسئولان و مدیران شهری برای ارتقاء تابآوری در شهرک میان آباد را دارد.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که مولفه اقتصادی بیشترین تاثیر را بر وضعیت تابآوری شهرک میان آباد اسلامشهر داشته است. از بین مولفههای اجتماعی مولفه نگرش بیشترین همبستگی با مولفه اجتماعی دارد. از بین مولفههای اقتصادی نیز مولفههای توانایی جبران خسارت و توانایی برگشت به شغل قبل بیشترین همبستگی با مولفه اقتصادی دارد. از بین مولفههای نهادی نیز مولفه روابط نهادها بیشترین همبستگی با مولفه نهادی دارد.

کلیدواژه‌ها