پهنه‌بندی پتانسیل‌سنجی منابع آب زیرزمینی دشت یزد- اردکان

عبداللهی, علی اصغر; بالاجه, فرزانه

پهنه‌بندی پتانسیل‌سنجی منابع آب زیرزمینی دشت یزد- اردکان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه باهنر، کرمان، ایران

² دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه باهنر، کرمان، ایران

چکیده

مناطق مرکزی و شرقی کشور با کمبود و فقر منابع آب مواجه هستند و در بخش‌های وسیعی بحران کمبود آب وجود دارد و این ناهمگونی بین منابع و مصارف آب، مشکلات اساسی را بر سر راه توسعه پایدار، در مناطق مرکزی کشور به وجود آورده است و همچنین امروزه به دلیل کاهش بارندگی، حفر تعداد زیاد چاه های عمیق در سال های اخیر و برداشت بیش از حد مجاز از منابع آب زیرزمینی در دشت ها و عدم توجه به مقوله آبخوانداری و انجام تغذیه مصنوعی، توجه بیشتر به آب‌های زیرزمینی امری اجتناب ناپذیر و مهم محسوب می گردد. به همین منظور در این پژوهش سعی گردیده است که به پتانسل سنجی منابع آب زیرزمینی دشت یزد- اردکان پرداخته شود و برای شناسایی و تعیین بهترین مناطق آبی جهت بهره برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی در حوضه دشت یزد اردکان از روش سلسله مراتبی AHP و سیستم اطلاعات جفرافیایی GIS استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که، 35/59 درصد معادل 725539 هکتار از مساحت دشت یزد-اردکان دارای پتانسل خیلی زیاد، 61/9 درصد معادل 105572 هکتار دارای پتانسیل زیاد، 9 درصد معادل 97969 هکتار دارای پتانسیل متوسط، 74/17 درصد معادل 206906 هکتار دارای پتانسیل کم و 10 درصد از مساحت دشت معادل 110433 هکتار دارای پتانسیل خیلی کم برای بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی می‌باشد، که نشان دهنده پتناسیل بالای منابع آب زیرزمینی حوضه دشت یزد – اردکان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Potentiometric zoning of groundwater resources of Yazd-Ardakan plain

نویسندگان [English]

Aliasghar Abdollahi ¹
Farzaneh Balajeh ²

² Graduate student of geography and urban planning at Bahonar University of Kerman

چکیده [English]

Water is origin of life and important in many angels of human life including economic, social and cultural aspects. In dried and semi-dried area, the value of water is higher due to the heterogeneity in spatial and time distribution of rainfall. In Iran, area located in center and eastern of the country are faced to lack of water, causing imbalance between water source and water utilization and main further problems regarding sustainable development in these regions. Nowadays, attentions to underground waters is unavoidable due to the lack of rainfall, increases of concerns about digging the depth wells, extra exploitation and ignoring the water management and artificial nutrition of water sources. To this end, the present study was aimed to assay underground water sources of Yazd-Ardekan plain using AHP and GIS methods in order to determination of suitable water sources for exploitation. Our results showed that 59.35% equal to 725539 hec of Yazd-Ardekan plain have very good potential, 9.61% good, 9% medium, 17.74% low and 10% very low for water exploitation.

کلیدواژه‌ها [English]