ارزیابی مدیریت نوین روستایی مبتنی بر دیدگاه توسعه پایدار (مورد مطالعه: روستاهای بخش مرکزی شهرستان سمیرم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

امروزه توسعه روستا یا هر نظام سکونتگاهی دیگری در مقایسه با گذشته پیوند گسترده­تری با مفهوم مدیریت یافته است. در حال حاضر همه محققان و صاحبنظران مدیریت را به عنوان عاملی تأثیرگذار در توسعه می­دانند که نه تنها قادر است روند توسعه را تسریع بخشد، بلکه شاید بتوان گفت: تنها عامل برای دستیابی به توسعه پایدار می­باشد. مدیران روستایی یکی از ارکان مهم و اساسی توسعه روستایی به شمار می­روند که در ادوار مختلف تاریخ با وظایف و عناوین متفاوتی نظیر؛ دهبان، کدخدا، و ... اداره امور روستایی را برعهده داشته­اند. در حال حاضر مدیریت روستاهای کشور بر عهده دو نهاد شورای اسلامی و دهیاری می­باشد. در این میان دهیاری­ها به عنوان بازوی اجرایی و عامل اصلی توسعه روستایی محسوب می­شوند. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی اثرات مدیریت نوین روستایی بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی توسعه پایدار از دیدگاه روستاییان و مدیران روستایی در بخش مرکزی شهرستان سمیرم است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. روش جمع­آوری داده­ها و اطلاعات در آن از طریق منابع کتابخانه­ای و میدانی فراهم شده است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه و جهت تحلیل داده­ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که در میان ابعاد چهارگانه­ی مورد بررسی، مدیریت نوین روستایی در بعد زیست محیطی و تنها بر شاخص عملکرد مدیران در تأمین آب آشامیدنی سالم و بهداشتی تا حدودی موفق بوده است اما در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی مدیریت نوین روستایی تاکنون نتوانسته است اثرگذاری مثبت قابل توجهی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of New Rural Management Based on Perspective of Sustainable Development (Case Study: Villages in the Central District of Semirom Province)

نویسندگان [English]

  • bahram imani 1
  • alireza mohammadi 2
  • mohadeseh naderi 3
1 Department of Geography and Urban and Rural, University of MohagheghArdabili
2 Associate Professor of Geography and Rural Planning, Mohaghegh-Ardebili University
3 MA of Geography and Rural Planning, , Mohaghegh-Ardebili University
چکیده [English]

Rural managers are one of the most important pillars of rural development, which in various periods of history, with various duties and titles, such as Daghban, Qadkhoda, and ... Rural Affairs have taken over. At present, the management of the villages of the country is the responsibility of the two bodies of the Islamic Council and Dehariyah. In this regard, decoration is considered as the executive arm and the main factor of rural development. The main objective of this research is to evaluate the effects of modern rural management on the economic, social, environmental and physical dimensions of sustainable development from the perspective of villagers and rural managers in the central part of Semirom. This research is applied in terms of its purpose and based on the descriptive-analytical nature. Data collection and data collection is provided through library and field resources. The data were analyzed using SPSS software. The findings of the research show that among the four dimensions of the study, the new rural management in the environmental dimension and only on the performance index of managers in the provision of safe and sanitary drinking water have been somewhat successful, but in terms of social, economic and The modern rural management has not been able to make any significant positive impact.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Rural Modern Management
  • Sustainable Development Dimensions
  • Rural Development
  • Central District of Semirom
افتخاری، عبدالرضا رکن‌الدین. (1389). مدیریت توسعه روستایی (بنیان‌های نظری). چاپ اول، تهران: انتشارات سمت
افتخاری، عبدالرضا رکن‌الدین؛ حمدالله سجاسی قیداری؛ عینالی، جمشید. (1386). نگرشی نو به مدیریت روستایی با تأکید بر نهادهای تأثیرگذار. روستا و توسعه، 10(2)، 30-1.
افتخاری، عبدالرضا رکن­الدین. (1388). بازآفرینی مدیریت توسعه روستایی در ایران، مجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی (جلد دوم)، چاپ نخست، 33-7.
بدری، سیدعلی. (1390). چالش های مدیریت روستایی در ایران و ارایه سیاست­های راهبردی. ره‌نامه سیاستگذاری، (3)2، 179-147.
برقی، حمید. (1396). بررسی تعاملات بین دهیاران و شوراهای اسلامی در مدیریت و توسعة نواحی روستایی (مورد مطالعه: بخش دهدز شهرستان ایذه). برنامه ریزی فضایی (جغرافیا7(1)، 118-101.
بزی، خدا رحم؛ هدایتی، صلاح، 1389، روند تحولات مدیریت روستا درایران با تاکید بر عملکرد شوراهای اسلامی، مطالعه موردی منطقه سیستان. فصلنامه روستا و توسعه، (3)13، 126-105.
تقدیسی، احمد، سوری، فرشاد، صیدایی، سید اسکندر، کاظمی، زینب. (1390). بررسی و تحلیل میزان عملکرد دهیاران در مدیریت روستایی؛ مورد پژوهش: بخش کونانی شهرستان کوهدشت. فصلنامه مدیریت شهری، 28 ، 174-157.
دربان آستانه، علیرضا. (1394). چالش‌های استقرار مدیریت روستایی در روستاهای کوچک و پراکندة کشور. پژوهش های روستایی، 6(1)، 232-209.
دربان آستانه، علیرضا، رضوانی، محمدرضا. (1393). مبانی مدیریت روستایی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
رحمانی فضلی، عبدالرضا؛ صادقی، مظفر؛ علیپوریان، جهانبخش، 1394، بنیان های نظری حکمروایی خوب در فرایند مدیریت روستایی نوین. مدیریت شهری، 38 ، 53-43.
رضوانی، محمدرضا؛ احمدی، علی، 1388، شوراهای اسلامی روستایی، مشارکت مردمی و توسعه روستایی (مطالعه موردی: دهستان حکیم آباد، شهرستان زرندیه، استان مرکزی). نگرش های نو در جغرافیای انسانی (جغرافیای انسانی)، 1(4)، 49-35.
شیخی، حجت، پریزادی، طاهر، ورمزیار، بیژن. (1392). بررسی و ارزیابی عملکرد دهیاران در روند مدیریت و توسعه روستایی (مطالعه موردی: شهرستان همدان). برنامه ریزی فضایی، 3(3) ، 32-17.
صلاحی اصفهانی، گیتی، التیامی نیا، پارسا. (1394). نقش مدیریت روستایی در حفظ اراضی کشاورزی با تاکید بر خانه های دوم نمونه موردی: روستاهای دهستان زیرتنگ سیاب (استان لرستان). فصلنامه جغرافیا، 45، 183-157.
صیدایی، سیداسکندر، جمینی، داود، جمشیدی، علیرضا، جمشیدی، معصومه. (1393). بررسی و تحلیل عملکرد مدیران نوین روستایی در توسعه روستایی (مطالعه موردی: منطقه اورامانات استان کرمانشاه). فصلنامه برنامه ریزی فضایی، 4(4) ، 24-1.
عزمی، آئیژ، ایمانی، بهرام، نصرتی، فردین. (1390). وضعیت کنونی و موانع پیش روی مدیریت روستایی ایران-مطالعه موردی: بخش گرگانرود شهرستان تالش. جغرافیایی سرزمین، 32، 98-83.
عنابستانی، علی­اکبر، پورجمالی جعفرآباد، اعظم. (1391). برآورد میزان تاثیرپذیری توسعه درونزای روستاها از مدیریت روستایی (مطالعه موردی: دهستان اترک – شهرستان مانه و سملقان). جغرافیا، 35، 169-147.
عنابستانی، علی­اکبر، حاتمی نژاد، حجت. (1391). مدیریت نوین روستایی و نقش آن در تحول مساکن با توجه بر عملکرد دهیاران (مطالعه موردی: دهستان میش خاص - شهرستان ایلام). جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، 2(2) ، 140-121.
فرجی سبکبار، حسن علی، بیات، ناصر، قصابی، محمد جواد. (1392). شناخت و تحلیل علل ناکارآمدی مدیریت روستایی از دیدگاه مردم محلی (مطالعه­ی موردی: بخش مرکزی شهرستان آران و بیدگل). پژوهش و برنامه ریزی روستایی، 2(3) ، 280-257.
فیروزنیا، قدیر، رکن الدین افتخاری، عبدالرضا. (1382). جایگاه روستا در فرآیند توسعه ملی از دیدگاه صاحب نظران. تهران: انتشارات موسسه توسعه روستایی ایران.
قدیری معصوم، مجتبی، ریاحی، وحید. (1384). بررسی محورها و چالش‎های مدیریّت روستایی در ایران. پژوهش های جغرافیایی، 36، 198-177.
قنبری، سیروس، بهرامی، کیوان. (1395). مدیریت محلی و نقش آن در توسعة کالبدی سکونتگاههای روستایی (مورد مطالعه: شهرستان چناران). برنامه ریزی منطقه ای، 22، 146-135.
مرکز آمار ایران، 1395، سرشماری عمومی نفوس و مسکن.
ملکان، احمد، کریمی، سیدهادی. (1390). بررسی مدیریت روستایی در ایران با تاکید بر نقش شورا و دهیاری. دهیاری­ها، 35، 12-7.
مهدوی، مسعود، نجفی کانی، علی­اکبر. (1386). دهیاری ها، تجربه ای دیگر در مدیریت روستاهای ایران (نمونه موردی: دهیاری های استان آذربایجان غربی). پژوهش های جغرافیایی، 38، 40-21.
مهدوی، داوود، کریمی پور، زیور. (1391). تدوین الگوی مطلوب مدیریت نوین توسعه روستایی ایران. گاهنامه پژوهشی دانشگاه پیام نور استان چهار محال و بختیاری، 1 (6) ، 16-1.
یاری حصار، ارسطو، بوچانی، محمدحسین، مهدوی، داوود، پریشان، مجید. (1392). تدوین راهبردهای توسعه مدیریت روستایی ایران با استفاده از رویکرد برنامه ریزی استراتژیک. پژوهش­های روستایی، 4(4) ، 714-691.
یاسوری، مجید، رمضان نژاد، یاسر، شایان، حمید. (1395). سنجش و تحلیل عوامل موثر بر مشارکت مردم در فرایند مدیریت روستایی با تاکید بر شوراها (مطالعه موردی: شهرستان تالش (دهستان اسالم)). پژوهش­های جغرافیای انسانی، 48، 104-89.
Bruckmer, C. & Hilary, T (2009), Rural Sustainable Development in the Knowledge Society, Ashgate.
Coleman, J. (2009). Social in the creation of human capital. American journal of Sociology, 94:95-120.
Dennis, E. and Erdmann, D. (2005), Improvement of job performation, available on:http://www.traintoingrain.com/tda/2005/03/improvingperfo .html.
Devine, W.M. (2008), From Common Property to Co-Management: Implementing Natural 2000 In Soule.Ph.D. Siddertation, University of Georgia, Athens, P254-145(336).
Gibson, K., A. Cahill and D. Mckay (2010), Rethinking the Dynamics of Ruraltransformation: Performing Different Development Pathways in A Philippine Municipality, Journal of Transactions of the Institute Of British Geographers, 35 (2): 237- 255.
Mackinnon, D (2002), Rural Governance and Local Involvement: Assessing State-Community Relations in the Scottish Highlands. Journal of Rural Studies. Vol. 18. Issue 3, Pp. 307–324.
Ramanaidu, S.K (2011), Uncovering the Relationship between Transformational Leadership, Organizational Culture, Affective Commitment and Employee Performance: The Case of a Malaysian Educational Institution. Doctoral Dissertation, University Of Newcastle. Faculty of Business and Law, Newcastle Business School.
Schattan, V; Arilson, F (2008), Questioning the Relationship between Participation and Development: A Case Study of the Vale Do Ribeira, Brazil. World Development, Vol. 36, No. 12, Pp. 2937-2952.
Sriram, M.S (2007), Rural Management Education in India: A Retrospect, Indian Institute of Management Ahmedabad.
Woods, M (2011), Rural (Key Ideas in Geography). Rutledge: London and New York.