جایگاه توانمند‌سازی روستایی در توسعه اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: دهستان درام شهرستان طارم)

روحانی, علی; انبارلو, مسعود; یوسفی طالقانی, علی

جایگاه توانمند‌سازی روستایی در توسعه اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: دهستان درام شهرستان طارم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

² دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد، رشت، ایران

چکیده

توانمندسازی ساکنان روستایی در افزایش درآمد و توسعه سکونتگاه‌های روستایی مؤثر است. بااین‌وجود به دلایل مختلفی اهمیت و جایگاه توانمندسازی ساکنان روستایی موردتوجه قرار نگرفته است.بدین ترتیب می‌توان گفت در برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها جایگاه توانمندسازی روستایی تشخیص داده نشده است.مقاله حاضر، جایگاه توانمندسازی ساکنان روستایی در توسعه اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی دهستان‌ درام شهرستان طارم را نشان می‌دهد. بنابراین،این تحقیق به شیوه توصیفی-تحلیلی، رویکرد کمی و تحلیل همبستگی جایگاه توانمندسازی روستایی را در توسعه اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی مورد سنجش قرار داده است. جامعه آماری این تحقیق 21 سکونتگاه روستایی دارای سکنه است. از کل جامعه آماری حدود 50 درصد معادل 10 سکونتگاه به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. برای تعمیم اطلاعات به‌دست‌آمده به‌کل جامعه آماری، از روش نمونه‌گیری کوکران استفاده شد. از کل 1410خانوار، حجم نمونه برابر با 174خانوار تصادفی است. انتخاب خانوارهای روستایی برای پرسشگری بر اساس نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای است. برای سنجش متغیر وابسته یا اثرپذیر سطح توسعه اجتماعی از تعداد24 شاخص استفاده شده است. بدین منظور از ضریب همبستگی کندال تائوبی و آزمون رگرسیون چند متغیره برای سنجش رابطه و اثر‌گذاری بین متغیرهای پژوهش استفاده شد. در ارتباط با متغیر مستقل یا اثرگذار توانمندسازی ساکنان سکونتگاه‌ها تعداد56 شاخص در چارچوب 4 معیار آموزش و اطلاع‌رسانیدانش،آگاهی و مهارت،مشارکت و همکاری اقتصادی، اجتماعی، سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری سنجیده شده است.نتایج نشان می‌دهد که سطح و جایگاه توانمند‌سازی مردم در توسعه اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی ناحیه موردمطالعه اندک بوده است.درنتیجه می‌توان نتیجه گرفت که رابطه معنیداری بین ابعاد توانمند‌سازی روستایی پاسخگویان و توسعه اجتماعی روستایی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها