بررسی وضعیت برخورداری آموزشی دهستان‌های استان اردبیل براساس روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

هدف این تحقیق بررسی و شناسایی وضعیت برخورداری دهستان‌های استان اردبیل از لحاظ شاخص‌های آموزشی می‌باشد. از این‌رو، این تحقیق بر آن بوده است تا با بهره‌گیری از روش‌های توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ۱۳ شاخص آموزشی، دهستان‌های استان اردبیل را از لحاظ میزان برخورداری یا توسعه‌یافتگی رتبه‌بندی نماید. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی و تحلیلی است. داده‌های تحقیق به روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شد. برای تجزیه و تحلیل، ابتدا متغیرها به شاخص تبدیل‌شده و سپس به روش آنتروپی وزن­دهی و توسط مدل‌های TOPSIS، VICOR و SAW رتبه‌بندی و با استفاده از روش ادغام کپ­لند رتبه­بندی نهایی صورت گرفت و در آخر با بهره­گیری از روش تحلیل خوشه­ای، طبقه­بندی انجام گرفت. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که به دلیل نوع ماهیت و تفاوت شیوه‌ی ارزش‌دهی به شاخص‌ها، همچنین ویژگی‌های خاص هر منطقه، درجه و سطح توسعه‌یافتگی دهستان‌های استان مورد مطالعه در هر روش، متفاوت از دیگری است و تنها در رتبه‌ی اول مدل­های VICOR و SAW و در رتبه دوم مدل TOPSIS نتایج مشابهی را به دست آوردند. در نهایت، خروجی حاصل از اجرای تکنیک کپ‌لند نشان داد که دهستان‌های ویلکیج جنوبی، آب­گرم، یورتچی شرقی و فولادلوی جنوبی در رتبه‌های نخست و دهستان‌های دوجاق، اجارود مرکزی، انگوت غربی و ارشق شمالی به ترتیب در رتبه‌های آخر قرار دارند. نتیجه اینکه باید در کاربرد روش­های مختلف سطح­بندی و تکنیک­های مختلف جانب احتیاط رعایت شود و از روش­های مختلف یا روش­های ادغام که خروجی قابل اطمینان­تری دارند، استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها