تحلیل آسیب‌شناسی مدیریت محلی در روستاهای شهرستان رضوانشهر در دو دهه اخیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

2 دانشیار، گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

3 استادیار، گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

10.22034/jget.2024.178351

چکیده

مقدمه:  نظام ساختاری عملکردی کنونی مدیریت روستایی کشور، گویای این است که مدیریت روستایی با وجود نهادسازی و استقرار نهاد دهیاری­ها و شوراهای اسلامی، همواره با نگاهی بالا به پایین، با روستا و روستاییان روبه­رو شده و مردم در هیچ سطحی از فرآیند برنامه­ریزی و مدیریت توسعه­ی سرزمین خود دخالت و مشارکت داده نمی­شوند. مدیریت روستایی در واقع، فرآیند سازماندهی و هدایت جامعه و محیط روستایی از طریق شکل دادن به سازمان­ها و نهادهاست.
هدف:  مطالعه حاضر به شناسایی آسیب­ها و چالش­های موجود مدیریت محلی (دهیاران) در روستاهای شهرستان رضوانشهر  در دو دهه اخیر می­پردازد.
روش شناسی:  نوع تحقیق کاربردی و روش آن پیمایشی است که اطلاعات میدانی آن از طریق پرسشنامه مخصوص اعضای شورای اسلامی، دهیاران و مردم جمع­آوری گردید. جامعه آماری تحقیق شامل 3 گروه روسا و اعضای شورای اسلامی، دهیاران و مردم بوده که به ترتیب 196، 75 و 380 نفر جمعیت را در بر می­گیرد.
قلمرو جغرافیایی پژوهش:  روستاهای شهرستان رضوانشهر  بعنوان قلمرو جغرافیایی تحقیق می­باشد.
یافته­ ها و بحث: در ابعاد مختلف، چالش­ها و آسیب­هایی را در مدیریت روستایی شهرستان رضوانشهر، می­توان دید که به ترتیب اهمیت عبارتند از: عوامل زیست­محیطی، اداری ـ سازمانی، حقوقی، عمرانی و اجتماعی ـ فرهنگی.
نتیجه­ گیری: مدیریت توسعه در روستاهای شهرستان رضوانشهر دارای موانعی است که لازم است مورد بازنگری برنامه­ریزان توسعه قرار گیرد و در جهت رفع آن در هر یک از بخش­ها تدابیری لحاظ گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of local management pathology in the villages of Rezvanshahr city in the last two decades

نویسندگان [English]

  • farzad Emdadi 1
  • Teymoor Amar 2
  • Mohammadbaset ghoreyshi 3
1 Ph.D Student in Geography and Rural planning, Department of Geography, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran
2 Assosiate Professor, Department of Geography, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran
3 Assistant Professor, Department of Geography, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran
چکیده [English]

Introduction: The current functional structural system of rural management in the country shows that despite the institutionalization and establishment of rural institutions and Islamic councils, rural management has always faced the village and villagers with a top-down view and people at any level of The process of planning and managing the development of their land is not involved. Rural management is in fact the process of organizing and guiding the community and the rural environment through the formation of organizations and institutions.
Objective: The present study identifies the existing ills and challenges of local management in the villages of Rezvanshahr in the last two decades.
Research Methodology: The type of applied research and its method is a survey whose field information was collected through a special questionnaire for members of the Islamic Council, villagers and the people. The statistical population of the study includes 3 groups of heads and members of the Islamic Council, villagers and people, which includes 196, 75 and 380 people, respectively.
Geographical area of ​​research: The villages of are considered as the geographical area of ​​research.
Findings and Discussion: In different dimensions, challenges and harms can be seen in the rural management of city, which are in order of importance: environmental, administrative-organizational, legal, civil and socio-cultural factors. In fact, development management in the villages of city has obstacles that need to be reviewed by development planners and measures should be taken to eliminate them in each of the sectors. Which is considered in the above article.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pathology
  • local management
  • managers' challenge
  • village
  • Rezvanshahr city
ایمانی جاجرمی، حسین؛ عبداللهی، مجید، 1388، بررسی تحولات مدیریت روستایی در ایران از مشروطیت تا زمان حاضر، فصلنامه راهبرد / سال هجدهم / شماره52 / پاییز : 244-221
ایمانی جاجرمی حسین، فیروزآبادی سیداحمد، 1386، بررسی مدل­های سنجش عملکرد مدیریت محلی: با تاکید بر سازمان­های مدیریت شهری و روستایی در ایران، نامه علوم اجتماعی؛ زمستان، دوره 15 شماره  پیاپی 32 : 111-91
بدری،سیدعلی، موسوی، سیدعارف،1390، مدیریت نوین روستایی، در جستجوی راهکاری مناسب برای توسعه دهیاری­ها، موسسه انتشاراتی فرهنگی اشتیاق نور، چاپ اول.
بهشتی، محمدباقر، 1372،بررسی بهره­وری در سازمان­های دولتی ایران، همایش بررسی مسایل اداری ایران، دانشگاه علامه طباطبایی ـ تهران.
تودارو، مایکل، 1376 ، توسعه اقتصادی درجهان سوم، ترجمه غلامعلی فرجادی، تهران ، نشر سازمان برنامه و بودجه.
حقیقی، محمدعلی، 1378 ، تئوری های مدیریت، تهران، نقش مهر.
حمدالله سجاسی؛ یعقوب اسفرم، مهناز رهبری 1396، تحلیل نقش مدیریت محلی در کاهش آسیب پذیری کالبدی با رویکرد حکمروایی خوب(مطالعه موردی: دهستان بهمئی سرحدی غربی)، مقاله 8، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15، پاییز، 405-426.
خلیلی شورینی، سهراب 1380، فرهنگ فراگیری دانش مدیریت،  انتشارات یادواره کتاب.
رضائیان، علی، 1380، اصول مدیریت، ، انتشارات سمت.
رضوانی، محمدرضا، 1383 مقدمه­ای بر برنامه­ریزی توسعه روستایی در ایرا ن چاپ چهارم، نشر قومس.
رضوانی، محمدرضا، مدیریت نهادهای محلی،1386، ماهنامه دهیاری ها، شماره 2
رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا، حمدالله سجاسی قیداری و طاهره صادقلو1386؛ مدیریت چالش‌های روستایی: جوامع روستایی و رویارویی با چالش تغییر؛ دومین همایش ملی توسعه روستایی ایران، موسسه توسعه روستایی ایران؛ دانشگاه تهران، تالار علامه امینی، 11-12 دی‌ماه 1386 (ارائه و چاپ).
زیاری، یوسف، 1384، بررسی عملکرد شوراهای اسلامی شهر در مدیریت شهری، نشریة مدیریت، شمارة 3، صص 34-20.
ساروخانی، باقر، 1376، دایره المعارف علوم اجتماعی، ج2، انتشارات کیهان، تهران.
سجاسی، یعقوب اسفرم و مهناز رهبری ، 1396، تحلیل نقش مدیریت محلی در کاهش آسیب پذیری کالبدی با رویکرد حکمروایی خوب(مطالعه موردی: دهستان بهمئی سرحدی غربی) ، فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی ، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15 پاییز 1396
شهبازی، اسماعیل؛ شریفی تهرانی، عباس،1390، آسیب­شناسی مدیریت روستا، فصلنامه علمی ـ پژوهشی روستا و توسعه، سال چهاردهم، بهار، شماره 1.
فروند، ژولین 1368، جامعه‌شناسی ماکس وبر، ترجمة عبدالحسین نیک گهر، نشر رایزن، چاپ اول، تهران.
قنبری ، نوذر و آسایش،حسین  ،1387 ،  مقدمه‌ای بر اقتصاد روستایی ایران،  دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه، 
کاظمی­پور چینیجان، لیلا، 1385،نقش مدیریت محلی(دهیاری ها و شوراهای اسلامی) روستاها در توسعه روستایی شهرستان رودسر،دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.
کریمی، بهرام، 1386 ، ارزیابی عملکرد دهیاری ها در توسعه روستایی(مطالعه موردی :بخش کندوان در شهرستان میانه)، پایانامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی،دانشگاه تهران. 
کوچکیان فرد، حسین،1386، چالش­های فرآوری روابط شورای اسلامی روستا و دهیاری، ماهنامه دهیاری­ها، شماره 21، خرداد1386.
گولد جولیوس/کلب ویلیـام، 1376، فرهنـگ علـوم اجتمـاعی، ویراسـتار فارسـی محمـد جـواد زاهـدی مازندرانی، تهران: انتشارات مازیار.
عظیمی، حسین، 1378، ایران امروز در آینده مباحث توسعه، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ـ تهران.
لهسایی زاده، عبدالعلی 1388، مدیریت روستایی در ایران معاصر، مجلة تعاون، سال20، شمارة 202 و 203،ص 18
محمدزاده، سعید،امید مهراب قوچانی، ۱۳۹۵، آسیب شناسی مدیریت مشارکتی؛ با تاکید بر سیستم مدیریتی سازمان­های کشور، پنجمین کنفرانس بین المللی حسابداری و مدیریت و دومین کنفرانس کارآفرینی و نوآوری­های باز، تهران، همایشگران مهر اشراق:  https://www.civilica.com/Paper-MOCONF05-MOCONF05_274.html
مسرور نژاد، ناصر، 1385-1384، عملکرد مدیریت روستایی در برنامه­ریزی توسعه روستایی شهرستان صومعه­سرا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.
ملکان، احمد، 1390، بررسی مدیریت روستایی در ایران با تاکید بر نقش شورا و دهیاری، ماهنامة دهیاری‌ها، شمارة 35، صص 11-7.
منصورنژاد، محمد 1379،  دین و توسعه، موسسه نشر علوم نوین، تهران.
مولایی­هشجین، نصراله؛ 1391، مدل و الگوی پیشنهادی مدیریت روستایی در استان گیلان، همایش ملی توسعه روستایی، استانداری گیلان/جهاد دانشگاهی، رشت.
میرمحمدی سیدسعیدی، 1394،شوراها، مدیریت محلی و مدیریت شهری، کنفرانس سالانه پژوهش های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری ؛ دانشگاه آزاد تهران شمال.
مدنی، امیرباقر، 1372، ویژگی­های ساختاری و رفتاری در نظام اداری ایران، همایش دانشگاه شهید بهشتی تهران.
محبوب الحق ، 1998، مردم و توسعه، ترجمه عزیز کیارند ،  اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره 29.
نائیجی، مصطفی، ۱۳۸۹، نقش آموزش دهیاران در توسعه روستایی، مطالعه موردی دهیاری های بخش چمستان، شهرستان نور، دومین همایش علمی سراسری دانشجویی جغرافیا، تهران، دانشگاه تهران.

Kerr, K. 1994 Repercussion de la reforme de securitesociale sur le monde rural seminaries de gulf, universite de gul.

Graham K. Kenny. 1983 The Effectiveness of Participative manayement InternationaL journal of manpower. Vol 4. P 9-17.

Zhang, Xiaobo; Shenggen Fan, Linxiu Zhang, and Jikun Huang (2003) Local Governance and Public Goods Provision in Rural China. CCAP2(3), 240-240.