1
دانشجوی دکترای جامعه شناسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال ،ایران
2
استاد یار گروه علوم اجتماعی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران
10.22034/jget.2023.326924.1416
چکیده
مقدمه: از نگاه جامعه‌شناختی، توریسم پدیده‌ای است که از دیرزمان در جوامع انسانی وجود داشته است و به‌تدریج در طی مراحل تاریخی مختلف به پدیده‌ای فراگیر و جهانی مشتمل بر موضوعات متعدد فنی اقتصادی و اجتماعی رسیده است.
هدف: تحلیل جامعه‌شناختی روند توسعه گردشگری ایران و ترکیه و تدوین راهبرد برای گردشگری ایران است.
روش شناسی: این تحقیق یک تحقیق توصیفی- تحلیلی محسوب می‌شود، هرچند این پژوهش بر اساس هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است، بر اساس نحوه گردآوری دادهها و ماهیت دادهها از نوع ترکیبی یا آمیخته (کمی- کیفی) است.
جامعه آماری این تحقیق در بخش کمی، شامل تمام شهروندان بالای 18 سال شهر اردبیل است که با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 384 نفر برآورد گردیده است. شیوه نمونه‌گیری نیز به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام‌شده است. پرسشنامه محقق ساخته با پایایی 77/0 به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای در اختیار 400 نفر از آن‌ها قرار داده شد. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل متخصصین حوزه گردشگری است. در بخش کیفی روش نمونه‌گیری نظری، هدفمند و در دسترس خواهد بود به این معنی که با در نظر گرفتن امکان ارتباط و دسترسی، انتخاب نمونه‌ها صورت می گیرد و در مواردی هم نمونه بعدی با واسطه و هماهنگی نمونه قبلی انتخاب می شود. در انتها نتایج با استفاده از روش دلفی و اعداد فازی استخراج و رتبه بندی گردید.
قلمرو جغرافیایی: شهر اردبیل که در شمال غرب ایران واقع شده است. و شهر ترابزون ترکیه که شهری ساحلی و در مجاورت دریای سیاه در شمال شرقی ترکیه واقع‌شده است.
نتیجه گیری: نتایج نشانگر این است که مهم‌ترین موانع توسعه گردشگری استان اردبیل عبارتند از فقدان امکانات و تسهیلات مناسب ورود و خروج اتباع خارجی، وضعیت تبلیغات مناسب جاذبه‌های گردشگری در رسانه های اجتماعی، شبکه های رادیو و تلویزیونی و تبلیغات محیطی و بیلبوردها، سطح و میزان آگاهی اجتماعی پایین مردم جامعه میزبان از فرهنگ جامعه گردشگران، وضعیت سرمایه گذاری داخلی و خارجی در بخش توریسم و بخش های وابسته به آن؛ عکس این موانع، در واقع عوامل توسعه توریسم ترابزون هستند. در انتها نتیجه این تحلیل برای تدوین راهبرد می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
)