شناسایی و ارزیابی راه‌های کاهش آسیب‌پذیری بنادر با تاکید بر پدافندغیرعامل(مطالعه‌موردی: بندرگاه امام خمینی(ره))

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی‌شهری، واحدماهشهر، دانشگاه آزاداسلامی، ماهشهر، ایران

2 استادیارگروه جغرافیا، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاداسلامی، ماهشهر، ایران

10.22034/jget.2023.382041.1470

چکیده

مقدمه: بنادر نقش‌ مهمی‌ در جابجایی‌ کالا و افراد و سهم‌ عمده‌ای از اقتصاد کشورها را بر عهده‌ دارند. بنادر در میان تاسیسات و زیرساخت‌های کشورها، می‌توانند تحت تاثیر تهدیدات قرار گیرند. از این رو به منظور آمادگی و واکنش بخش‌های مختلف بنادر، توجه به موضوع پدافند غیرعامل با هدف به حداقل رساندن آسیب‌پذیری به تاسیسات و تجهیزات دریائی و بندری اجتناب‌ناپذیر است.

هدف: نظر به اهمیت موضوع، این پژوهش به شناسایی و ارزیابی وضعیت آسیب‌پذیری بندرگاه امام خمینی(ره) از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از پنج شاخص (معماری وطراحی، سازه، تاسیسات و تجهیزات، مجاورت و دسترسی، امنیت اطلاعات و شبکه سایبری) و 104 زیرشاخص شناسایی گردیده است.

روش شناسی: نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق، پیمایشی- ارزیابی با تاکید بر پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری شامل کارکنان و کارشناسان خبره اداره بندر و برخی مسئولین نهادهای شهر بندر امام خمینی(ره) بوده که حجم نمونه تعیین شده 100 نفر می‌باشد. به‌ منظور بررسی‌ نرمال‌بودن توزیع ‌داده‌ها از آزمون کلموگروف-‌اسمینروف و جهت بررسی وضعیت متغیرهای پژوهش ازمدل‌یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزیی (PLS) و استفاده از نرم‌افزار SMARTPLS و برای رتبه‌بندی متغیرها از مدل فریدمن استفاده شده است.

قلمرو جغرافیایی: بندرگاه امام خمینی(ره)

یافته‌ها: پژوهش حاصل از نتایج آزمون PLS، نشان می‌دهد: شاخص تأسیسات و تجهیزات با 873/0 بالاترین و شاخص امنیت اطلاعات و شبکه سایبری با 737/0 پایین‌ترین میزان تأثیرگذاری را داشته‌اند. همچنین نتایج حاصل از رتبه‌بندی مولفه‌های انتخابی پژوهش در بین پنج شاخص انتخابی با استفاده از مدل فریدمن، نشان می‌دهد؛ شاخص امنیت اطلاعات و شبکه سایبری با امتیاز24/3 و شاخص سازه با امتیاز 91/2 بیشترین و پایین‌ترین میزان آسیب‌پذیری را در بین گویه‌های مورد بررسی بدست آورده اند.

نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش باتوجه به بالابودن میزان آسیب‌پذیری شاخص امنیت‌اطلاعات وشبکه سایبری، توجه وافزایش ضریب‌های حفاظتی و امنیتی با رعایت دستورالعمل‌های پدافندغیرعامل می‌تواند در جلوگیری از بروز خطرات احتمالی کارساز باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات