نقش مناطق آزاد در توسعه روستایی، چالش‌ها و راهبردها(مورد مطالعه: روستاهای منطقه آزاد انزلی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران.

2 استادیارگروه جغرافیا، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی ،آستارا ، ایران

10.22034/jget.2024.160943

چکیده

مناطق آزاد وسیله‌ای برای ورود به بازارهای جهانی و بهره‌گیری از برتری‌های نسبی اقتصاد داخلی در بازرگانی بین‌المللی بوده و باید به عنوان تسریع کننده ارتباط اقتصاد ملی با اقتصاد جهانی بکار روند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مناطق آزاد در توسعه روستایی، چالش‌ها و راهبردها با در روستاهای منطقه آزاد انزلی پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل خانوارهای ساکن در مناطق روستایی دهستان لیجارکی حسن‌رود می‌باشد که تعداد 5 روستا به‌عنوان نمونه براساس مسافت کوتاه و تأثیرپذیری بیشتر این روستاها از منطقه آزاد انتخاب شدند. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده و از دو روش اسنادی و میدانی برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است. در بخش میدانی برای جمع‌آوری داده‌ها از دو پرسشنامه مجزا برای مسئولین روستا و خانوارهای روستایی استفاده گردید که پایایی آنها باتوجه به ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 821/0 و 736/0 بدست آمد که نشان از وضعیت مطلوبی دارد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS بهره گرفته شد و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از آزمون ویل‌کاکسون در بخش مربوط به سنجش وضیعت امکانات از آزمون آماری مقایسه میانگین t و فریدمن، جهت سنجش وضعیت اقتصادی، اجتماعی و کالبدی روستاهای مورد مطالعه بهره گرفته شد. نتایج بدست آمده از وضعیت منطقه مورد مطالعه، به لحاظ شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی بیانگر این مطلب است که بیشترین اثرات از دیدگاه سرپرستان خانوار و مدیران اجرایی روستاها اثرات کالبدی در روستاها به ترتیب با میزان شاخص t، 522/3- و 774/0- بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات