مکان یابی بهینه پاسگاه های انتظامی و تعیین مناطق مستعد نفوذ با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی و GIS، (مطالعه موردی: نواحی روستایی شهرستان روانسر)

بهرامی, رحمت; حیدری فر, محمد رئوف; مرادی, ایمان

مکان یابی بهینه پاسگاه های انتظامی و تعیین مناطق مستعد نفوذ با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی و GIS، (مطالعه موردی: نواحی روستایی شهرستان روانسر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

² استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

³ دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: یکی از معیارهای کلیدی توسعه پایدار برقراری امنیت اجتماعی به همین منظور مکانیابی پاسگاههای انتظامی در نواحی روستایی یکی از عوامل مهم برنامهریزی در امر توسعه فضایی- مکانی مناطق و نواحی تلقی میگردد.
هدف: مکانیابی پاسگاههای انتظامی در نواحی روستایی شهرستان روانسر است.
روش شناسی: روش پژوهش توصیفی-تحلیلی از نوع کاربردی است. روش گرداوری دادهها و منابع از طریق کتابخانهای و میدانی است. جامعه اماری شامل 150 روستای شهرستان روانسر است. برای تعیین مناطق مناسب برای ایجاد پاسگاههای روستایی از رویکرد جغرافیایی که در آن دو عامل طبیعی(ارتفاع، شیب، کاربری اراضی، دوری از گسل) در عامل انسانی ضریب دسترسی و تعداد جمعیت به عنوان مولفههای مورد مطالعه بودهاند برای تبیین و تحلیل از نرمافزار سیستم اطلاعات جغرافیایی، روش AHP و برنامهریزی خطی استفاده شده است.
قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو پژوهش 150 آبادی شهرستان روانسر واقع شمال غربی استان کرمانشاه است.
یافته ها و بحث: برای ادراک از وضعیت طبیعی منطقه ابتدا روستاهای را بر مبنای ارتفاع، شیب، دوری از گسل، نحوه کاربری اراضی را در فضای GIS به صورت نقشه نمایش و در نهایت از طریق لایههای همپوشانی موقعیت مناسب طبیعی برای ایجاد پاسگاهها مشخص گردید. در بخش انسانی نیز در ابتدا پراکندگی فضایی و تراکم جمعیت روستایی در سطح دهستانها مشخص و ضریب دسترسی هریک تعیین و از طریق لایههای همپوشانی موقعیت انسانی دهستانها برای تعیین پاسگاهها مشخص گردد در پایا از طریق برنامهریزی خطی با کمک لایههای موجود در ابعاد طبیعی و انسانی هشت موقعیت بهینه پاسگاههای انتظامی مشخص گردید.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که برای تعیین مکانهای بهینه نه تنها معیارهای امنیتی بلکه به معیارها و پهنهیندی جغرافیایی منطقه توجه داشت. از طرف دیگر برای افزایش بهرهوری و اثر بخشی بیشتر در دهستانهایی که تراکم جمعیت بیشتر است مانند حسنآباد در محورهای مواصلاتی و ارتباطی با توجه به موقعیت استراتژیک (بازارچه مرزی)شهرستان روانسر و نزدیکی آن با مرز عراق، همچنین موقعیت بین راهی شهرستانهای پاوه، جوانرود و ثلاث باباجانی با مرکز استان(کرمانشاه) است پیشنهاد میگردد برای ایجاد امنیت بیشتر پاسگاههای موقت بین راهی ضروری به نظر میرسد.

کلیدواژه‌ها