ارزیابی عوامل مؤثر بر کیفیت محیطی مناطق روستایی با تاکید بر توسعه گردشگری(مطالعه موردی: روستاهای بخش ماهان)

زینتی فخرآباد, حسین; قنبری, سیروس; پورجوپاری, مرضیه

ارزیابی عوامل مؤثر بر کیفیت محیطی مناطق روستایی با تاکید بر توسعه گردشگری(مطالعه موردی: روستاهای بخش ماهان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

² دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

³ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

چکیده

مقدمه: در برنامهریزی برای نواحی روستایی با توان گردشگری نیز باید اهدافی نظیر توسعة پایدار روستایی و حفاظت از محیط طبیعی و افزایش کیفیت محیطی مورد توجه واقع شود. زیرا توجه به این موارد از یک سو زمینه ساز نگهداشت جمعیت روستایی بوده و از سوی دیگر به جذب گردشگر در مقصدهای روستایی کمک میکند.
هدف: این پژوهش بدنبال ارزیابی کیفیت محیطی روستاهای بخش ماهان استان کرمان در جهت توسعه گردشگری میباشد.
روش شناسی: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و ابزار تحقیق پرسشنامه خود ساخته و نرمافزار Excel می باشد.جامعه آماری این پژوهش، شامل 24 کارشناس حوزه گردشگری است که به روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدهاند. جمعآوری اطلاعات بهصورت پیمایشی و اسنادی بوده است. در این تحقیق،کیفیت محیطی به عنوان متغییر مستقل،در سه بعد زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی با 19 شاخص و گردشگری بهعنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شد و با استفاده از مدلهای FAHP و FDEMATEL، به تحلیل دادههای پژوهش پرداخته شد.
قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمروی جغرافیایی تحقیق حاضر روستاهای بخش ماهان استان کرمان است.
یافته ها و بحث: براین اساس، بیشترین وزن، به شاخص اجتماعی با دارا بودن وزن 0.578 و کمترین وزن به شاخص اقتصادی با وزن0.173 اختصاص داده شد. و بیشترین تاثیر گذاری و تاثیرپذیری و بالاترین اهمیت از لحاظ شاخصهای سهگانه به شاخص اجتماعی با میانگین5.315 و کمترین اهمیت مربوط به شاخص زیستمحیطی با میانگین0947 اختصاص داده شد.
نتیجهگیری: بر مبنای نتایج یافتهها میتوان در خصوص عوامل اقتصادی لزوم حمایت از کسب و کارهای خلاق و بهرهمندی از افراد نوآوری که نیاز به حمایت مالی دارند را ارائه نمود و در رابطه با افزایش قیمت زمین در روستاها هم میتوان گفت برای احداث واحد گردشگری در روستا میتوان ارائه تسهیلات کم بهره را در نظر گرفت. و در حوزههای اجتماعی و زیستمحیطی به ارائه آموزشهای در رابطه با لزوم حفظ محیط روستایی توسط انجمنهای مردمی و رسانههای جمعی محلی و تدوین مقررات در جهت تشویق افراد خلاق و مقابله با افراد متخلف در سطح روستا اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها