تبیین نقش بنیانهای محیطی در توسعه پایدار نواحی روستایی با تاکید بر منابع آب (مطالعه موردی شهرستان شفت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

2 دانشیار، گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

3 استاد، گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

چکیده

منابع آب و پراکندگی شبکه آب های جاری و سطحی و آب بندان ها از دیرباز نقش مهمی در تشکیل و پراکندگی روستاها داشته است. تبیین زمینه های بهره گیری از عوامل و عناصر محیط طبیعی هدف کاربردی پژوهش حاضر بوده و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد.گردآوری اطلاعات از طریق دو روش اسنادی و میدانی صورت گرفته است. قلمرو مکانی تحقیق 97 روستای شهرستان شفت می باشد که طبق سرشماری عمومی سال 1395، دارای 14165 خانوار بوده است. در واقع رودخانه ها به عنوان یکی از عوامل طبیعی تاثیر گذار علاوه بر تامین آب،شکل و پوشش ناهمواری،در تعیین مکان روستاها و بافت کالبدی آنها نیز موثر بوده اند. نکته قابل توجه شکل گیری تعداد 48 روستا در فاصله کمتر از 500 متری از مسیر رودخانه ها و آبراهه های شهرستان شفت است. 31 روستا از دهستان جیرده با 45 عدد آببندان و 08/18 درصدجنگل و 20 درصد اراضی دیم و آبی از حیث منابع آب توسعه یافته ترین و 15 روستا از دهستان ملاسرا با 11 عدد آببندان و کمتر از 2 درصدجنگل و 8 درصد اراضی دیم و آبی از حیث منابع آب توسعه نیافته ترین می باشند. نتایج بیانگر این موضوع است که موقعیت سکونتگاه های روستایی بر منابع آبی تاثیر بسزایی دارد و ارزیابی روند تغییرات منابع آبی بعنوان عمده ترین عامل کشت شالی و آبزی پروری بمنظور پایایی اقتصاد روستاهای محدوده و پوشش گیاهی (کاشت درختان با نگاه برداشت اقتصادی کلان) با توجه به رقم توسعه روستاهای هر دهستان حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات