تحلیل راهبردهای مطلوب دستیابی به توسعه پایدار روستایی با تکیه بر گردشگری تجاری (مطالعه موردی: منطقه تجاری دهشیخ- سیگار در استان فارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

4 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

10.22034/jget.2024.140544

چکیده

مقدمه: گردشگری تجاری نیز جزئی از صنعت گردشگری به‌حساب می‌آید که می‌تواند با برنامه‌ریزی اصولی و مناسب و شناسایی مزئیت‌ها و محدودیت‌های آن، نقش موثری در توسعه مناطق روستایی مرزی داشته باشد.

هدف پژوهش: مطالعه حاضر در چارچوب برنامه‌ریزی استراتژیک ضمن شناخت عوامل درونی و بیرونی اثرگذار بر شکل‌گیری و توسعه گردشگری تجاری، به ارائه راهبردهای مناسب در زمینه توسعه‌پایدار روستایی تحت تاثیر شاخص‌های گردشگری تجاری می‌پردازد.

روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی–تحلیلی است. در راستای پیشبرد اهداف تحقیق 16قوت، 9ضعف، 16فرصت‌ و 8تهدید فراروی گردشگری تجاری از طریق واکاوی سیاست‌های دولت، مصاحبه با فعالان حوزه گردشگری تجاری و تعدادی از نخبگان محلی، شناسایی گردید. واحد تحلیل 25نفر از اساتید، نخبگان و صاحب‌نظران حوزه گردشگری تجاری و 235خانوار از روستاها در منطقه مورد مطالعه بوده است. در این مطالعه از ابزارهای برنامه‌ریزی استراتژیک SWOT و QSPM استفاده‌شد.

نتایج پژوهش: با توجه به امتیاز نهایی (33/3)IFE و (58/3)EFE در ماتریس SWOT، استراتژی تهاجمی SO به‌عنوان راهبرد مناسب برای رسیدن به توسعه گردشگری تجاری در منطقه تجاری دهشیخ-سیگار در افق 1410 یعنی دست یافتن به سناریوی طلایی تعیین گردید. سپس با توجه به نتایج حاصل از ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی(QSPM)، راهبرد «دسترسی به امکانات و تسهیلات اضافی خرید با توجه به نزدیکی منطقه مورد مطالعه به دریا و بازارهای تجاری در کشورهای جنوب خلیج فارس»، با امتیاز 084/4 به عنوان راهبرد مطلوب پیش‌روی توسعه پایدار سکونتگاه‌های روستایی شناسایی گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات