ارزیابی آسیب پذیری بافت های شهری از خطر زلزله (مطالعه ی موردی: بافت قدیم شهر زنجان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

واقع شدن شهر زنجان بر روی کمربند زلزله ی آلپ – هیمالیا از یک سو و قرارگرفتن چندین گسل فعّال در اطراف آن از سوی دیگر ، ضرورت انجام بررسی های مربوط به آسیب پذیری لرزه ای این شهر را آشکار می کند. با توجّه به اهمّیّت موضوع ارزیابی آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله ، در این مقاله سعی شده است تا با بکارگیری روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ، برآورد مناسبی از آسیب پذیری بافت قدیم شهر زنجان در برابر زلزله با استفاده از ویژگی های کالبدی و عناصر اصلی و رفتاری ساختمانی و تعیین تأثیر هر کدام از آن ها در میزان آسیب پذیری ارائه شود. روش مطالعاتی این تحقیق مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی بوده و از منابع اطّلاعاتی طرح تفصیلی شهر زنجان و بهنگام سازی آن با استفاده از یافته های میدانی نگارندگان استفاده گردید. تحلیل های صورت گرفته در پژوهش حاضر مبتنی بر تلفیق تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم افزار ARCGIS بوده است. نتایج به دست آمده ، نشان داد که حدود 67/1 درصد از واحدهای ساختمانی بافت قدیم شهر زنجان دارای آسیب پذیری خیلی زیاد ، 9/7 درصد زیاد، 1/15 درصد متوسّط ، 22/16 درصد کم و 04/59 درصد دارای آسیب پذیری خیلی کم در برابر زلزله می باشد. بر این اساس ، نگارندگان بکارگیری سیاست ها و تمهیداتی به منظور تشویق ساکنین در نوسازی و مقاوم سازی واحدهای مسکونی را از سوی مسئولین و دست اندرکاران پیشنهاد نموده اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The vulnerability assessment of urban fabric in earthquake against (a case study: old fabric of Zanjan city).

نویسنده [English]

  • mohammadjavad heydari
Islamic Urbanism of tabriz art university
چکیده [English]

The city of Zanjan due to the geographic location on the Alp – Himalayan earthquake belt and location of this city on several active faults such as Avaj, Soltaniyeh, Tabriz and Hasanabad faults, reveal the need of research on vulnerability to earthquake in this city. Zanajn is a city with an unsafe natural location and it location on the earthquake belt threaten the old fabric of city, then reveal the need of vulnerability study in this district. With attention to the importance of evaluating the vulnerability of city against earthquake, in this research it has tired to by using Analytical Hierarchy Process (AHP) method, a proper estimate to be estimated for the old fabric of Zanjan city vulnerability against earthquake by using the physical feature and behavioral element and determining the effect of each applied criteria in the rate of vulnerability. The result of this research show that 1.67 percent of Zanajn's old fabric have extreme vulnerability, 7.9 percent have high vulnerability, 15.1 have moderate vulnerability, 16.22 percent have low vulnerability and finally 59.04 percent have a too low vulnerability to earthquake.

کلیدواژه‌ها [English]

  • vulnerability
  • natural hazard
  • Earthquake
  • old fabric
  • Zanjan city