مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیایی فضاهای روستایی و عشایری
فرهاد جوان؛ حسن افراخته؛ وحید ریاحی
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 13-1
چکیده
عدم توازن توزیع امکانات و زیرساخت‌ها در روستاهای گردشگرپذیر، ناتوانی جذب و بی‌توجهی گردشگران را به این نواحی به دنبال خواهد داشت. بی توجهی به امکانات و زیرساخت‌ها در روستاهای گردشگرپذیر علاوه بر تمام زیان‌های آن، ناپایداری اقتصادی این نواحی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین برای رسیدن به توسعه اقتصادی از طریق گردشگری لزوم توجه ...
بیشتر
عدم توازن توزیع امکانات و زیرساخت‌ها در روستاهای گردشگرپذیر، ناتوانی جذب و بی‌توجهی گردشگران را به این نواحی به دنبال خواهد داشت. بی توجهی به امکانات و زیرساخت‌ها در روستاهای گردشگرپذیر علاوه بر تمام زیان‌های آن، ناپایداری اقتصادی این نواحی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین برای رسیدن به توسعه اقتصادی از طریق گردشگری لزوم توجه به شاخصهای توسعه و نواحی روستایی کمتر برخوردار ضروری است. از این رو، پژوهش حاضر باهدف تحلیل نظام توزیع شاخصهای توسعه‌یافتگی در روستاهای گردشگرپذیر ناحیه رضوانشهر تدوین شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، کیفی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را روستاهای گردشگرپذیر (30 روستا) شهرستان رضوانشهر تشکیل می دهد. در این مطالعه توسعه‌یافتگی روستاهای گردشگرپذیر با 7 شاخص کلی با بهرهگیری از تکنیک تاپسیس و تحلیل خوشه‌ای مورد تحلیل قرار گرفت. برای وزن دهی شاخصها از ماتریس روش تاپسیس استفاده گردید. جهت تحلیل داده‌ها از Excel و Spss استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که نخست، درجه توسعه‌یافتگی در روستاهای مورد مطالعه متفاوت است به طوری که روستای پونل (0.8314) برخوردارترین و روستای زندانه(0.0952) کمتربرخوردارترین روستای مورد مطالعه به لحاظ شاخصهای توسعه‌ای محسوب شد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل خوشه‌ای نشان داد که 5 روستا(16 درصد) در وضعیت برخوردار، 15 روستا(50 درصد) در وضعیت نیمه برخوردار و 10 روستا(34 درصد) در وضعیت برخوداری کم از لحاظ شاخصهای توسعه قرار دارند. بنابراین، لازم است در سیاست‌گذاری‌های توسعه‌ای به قوانین مهندسی جغرافیایی فضا توجه لازم مبذول گردد.
مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیایی فضاهای شهری و منطقه ای
میرناصر میرباقری هیر
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 25-14
چکیده
چکیده یکی از مهم ترین موضوعات روز در برنامه ریزی منطقه ای و توسعه همگون، بحث پایداری با هدف عدالت درحوزه روابط انسان و طبیعت و رعایت عدالت اجتماعی است. مطابق نظریات جدید رشد ، سرمایه انسانی به عنوان عامل اساسی در رشد و توسعه اقتصادی جوامع مد نظر می باشد . از این رو ، هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر شاخص سرمایه انسانی بر همگرایی اقتصادی ...
بیشتر
چکیده یکی از مهم ترین موضوعات روز در برنامه ریزی منطقه ای و توسعه همگون، بحث پایداری با هدف عدالت درحوزه روابط انسان و طبیعت و رعایت عدالت اجتماعی است. مطابق نظریات جدید رشد ، سرمایه انسانی به عنوان عامل اساسی در رشد و توسعه اقتصادی جوامع مد نظر می باشد . از این رو ، هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر شاخص سرمایه انسانی بر همگرایی اقتصادی کشورهای منتخب درحال توسعه است . بدین منظور از شاخص سرمایه انسانی (EDUH) وشاخص پایداری اقتصادی (VGDP) برای دوره زمانی 2018-2001 ، به روش اقتصاد سنجی داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشانگرتاثیرمثبت سرمایه انسانی، تاثیرمثبت درجه باز بودن و تاثیر منفی تورم بر ثبات اقتصادی می باشد. به عبارت دیگر با افزایش سرمایه انسانی، پایداری اقتصاد منطقه ای در کشورهای منتخب افزایش می یابد. واژه های کلیدی :سرمایه انسانی ، توسعه پایدار ، پایداری اقتصاد منطقه ای، داده های تابلویی ، کشورهای منتخب.
مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیایی فضاهای شهری و منطقه ای
حسین موسی زاده؛ ایوب بدراق نژاد؛ رضا سارلی؛ حمیدرضا ساری محمدلی
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 44-26
چکیده
ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی مرحله دوم آمایش سرزمین شامل انتخاب مناسب‌ترین استفاده از سرزمین و نظام مدیریت را فراهم می‌نماید. در همین راستا هدف از این مطالعه، تعیین مناسب‌ترین و مطلوب‌ترین پهنه‌های محیطزیستی حوضه‌ی آبخیز طارم واقع در استان زنجان با ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری توسعه‌ای است. برای انجام این کار، از روش ...
بیشتر
ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی مرحله دوم آمایش سرزمین شامل انتخاب مناسب‌ترین استفاده از سرزمین و نظام مدیریت را فراهم می‌نماید. در همین راستا هدف از این مطالعه، تعیین مناسب‌ترین و مطلوب‌ترین پهنه‌های محیطزیستی حوضه‌ی آبخیز طارم واقع در استان زنجان با ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری توسعه‌ای است. برای انجام این کار، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. بدین‌ترتیب که پس از تهیه لایه‌های اطلاعاتی مورد نظر و وارد ساختن این لایه‌ها در محیطArc GIS و پس از تهیه و تکمیل پرسشنامه توسط متخصصان مرتبط با موضوع، ماتریس اولیه و نرمال برای تعیین وزن نسبی لایه‌ها تکمیل شد. در فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) با توجه به وزن نسبی لایه‌ها که پس از تکمیل پرسشنامه توسط متخصصان مرتبط با موضوع و تهیه ماتریس‌های اولیه و نرمال و نتایج حاصل از آن مشخص شد، بیشترین عامل محدودکننده شیب است که بالاترین درصد وزن نسبی به آن اختصاص داده شده است، بنابراین قسمت‌های مرکزی حوضه که کمترین شیب یعنی 0- 2 تا 8- 12 درصد را داراست و از نظر پوشش گیاهی شامل مراتع کم تراکم و جنگل‌های تنک و ... بوده، مناسب‌ترین بخش‌ها برای توسعه است. سرانجام تعیین وزن نهایی لایه‌ها و تلفیق اطلاعات در نرم‌افزار Idrisi انجام شد که نتایج حاصل از این روش بدین‌ترتیب است: حدود 14.36 درصد از کل حوضه دارای توان درجه یک مناسب و حدود 10.12 درصد دارای توان درجه دو مناسب برای توسعه شهری- روستایی بوده و 75.52 درصد نیز فاقد توان مناسب برای این‌گونه توسعه است.
مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیایی فضاهای شهری و منطقه ای
مرضیه ابراهیمی پور؛ داریوش اردلان
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 63-45
چکیده
< p>برقراری یا بازیابی انتظام فضایی-کالبدی محله‌های شهر و حفظ هویت و شخصیت بافت‌ها، به‌ویژه بافت‌های مسکونی ایران، بدون آگاهی از عوامل مؤثر و میزان و چگونگی اثرگذاری هرکدام در شکل یابی محیط مصنوع، ناممکن به نظر می‌رسد. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل نقش و اثر گونه شناسی قطعات مسکونی در شکل یابی مورفولوژی(ریخت‌شناسی)شهری است. ...
بیشتر
< p>برقراری یا بازیابی انتظام فضایی-کالبدی محله‌های شهر و حفظ هویت و شخصیت بافت‌ها، به‌ویژه بافت‌های مسکونی ایران، بدون آگاهی از عوامل مؤثر و میزان و چگونگی اثرگذاری هرکدام در شکل یابی محیط مصنوع، ناممکن به نظر می‌رسد. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل نقش و اثر گونه شناسی قطعات مسکونی در شکل یابی مورفولوژی(ریخت‌شناسی)شهری است. روش تحقیق به لحاظ ماهیت کاربردی وبه لحاظ روش ،توصیفی از نوع پیمایشی است. در این راستا بافت‌هایی از شهر زنجان به‌عنوان نمونه موردی برای تحلیل و بررسی برگزیده شد. چالش اساسی در پژوهش، این است که آیا بناهای بافت قدیم شهر زنجان قابلیت دسته‌بندی و گونه شناسی را دار است و نیز چندگونه اصلی را برای شناسایی بناهای این بافت میتوان برشمرد. بدین منظور ،پژوهش با استفاده از مطالعات اسنادی، ابتدا به تدوین چهارچوب نظری گونه شناسی و شکل شناسی می‌پردازد. در ادامه، به شرح کلی مورفولوژی بافت پرداخته و شاخصهای مورفولوژی در بافت قدیم ،جهت‌گیری عمومی بناهای مسکونی، عناصر کالبدی و اجزای آن به تفکیک نام و کاربرد آنها در بافت‌های شهری مورد مقایسه قرار گرفت و درصورتی‌که نحوه این تأثیر موردتوجه قرار گیرد، شکل محیط مصنوع تا حدود زیادی قابل‌کنترل و هدایت خواهد بود. نتایج حاصل نشان داد، که گونه‌های مختلف مسکن در تعیین و شکل‌دهی حوزه‌های مورفولوژیک سطح شهر نقشی مؤثر داشته و انتظام فضایی بافت‌های شهری را تحت تأثیر قرار می‌دهند ،به‌طوری‌که با تغییر گونه بناهای مسکونی شکل بافت شهری دچار دگرگونی می‌شود و درصورتی‌که نحوه این تأثیر موردتوجه قرار گیرد،شکل محیط مصنوع تا حدود زیادی قابل‌کنترل خواهد بود
مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیایی فضاهای روستایی و عشایری
عنایت اله مشفق نژادی؛ افشین حکمتی اصل؛ محمد صادق بهارلویی
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 76-63
چکیده
فضای سبز یکی از شاخصهای توسعه یافتگی جوامع و دارای ابعاد زیست‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی است. اتصال جامعه به اکوسیستم برای انعطاف‌پذیری سیستم‌های اجتماعی محیطزیستی بسیار مهم است. هدف از این مطالعه تحلیل عملکرد دهیاران روستایی در راستای فضای سبز روستایی و شناسایی چالش‌های پیش‌روی آنها است. این پژوهش از نوع کاربردی-توسعه‌ای ...
بیشتر
فضای سبز یکی از شاخصهای توسعه یافتگی جوامع و دارای ابعاد زیست‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی است. اتصال جامعه به اکوسیستم برای انعطاف‌پذیری سیستم‌های اجتماعی محیطزیستی بسیار مهم است. هدف از این مطالعه تحلیل عملکرد دهیاران روستایی در راستای فضای سبز روستایی و شناسایی چالش‌های پیش‌روی آنها است. این پژوهش از نوع کاربردی-توسعه‌ای و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و اکتشافی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، شامل روستاهای دارای دهیاری در دهستان سررود جنوبی شهرستان بویراحمد است. در این تحقیق برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده مستقیم استفاده شده است. برای این منظور با استفاده از فرمول کوکران تعداد 380 نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. در نهایت اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روش کدگذاری در نرم‌افزار مورد ارزیابی قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده، از نظر ساکنین عملکرد دهیاران در زمینه پارک‌ها و بوستان‌های روستایی با میانگین 36/1 در سطح پایینی قرار دارد و وضعیت موجود سکونتگاه‌ها نسبت به استانداردهای موجود پارک‌های روستایی از جایگاه بسیار ضعیفی برخوردار است. همچنین نتایج به دست آمده نشان داد وضعیت موجود سکونتگاه‌ها از نظر پارک‌های روستایی نسبت به استاندارد موجود در وضعیت ناپایداری قرار دارند. به طور کلی از نظر ساکنین مهمترین عواملی که باعث عدم موفقیت دهیاران در زمینه مدیریت فضای سبز روستایی شد میتوان به پایین بودن سطح سواد دهیاران، عدم آشنایی روستاییان با وظایف خود و دهیاران، نبود سیستم نظارتی و ارزشیابی و طایفه‌ای بودن انتخاب دهیار اشاره کرد.
مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیای و مخاطرات محیطی
علی خدمت زاده؛ مهدی حسنی نطام آباد
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 91-78
چکیده
در این پژوهش به پهنه بندی سیلاب حوضه آبریز شهر چای ارومیه با استفاده از مدل Fuzzy_ANP پرداخته شده است. متغیرهای مورد بررسی هشت پارامتر است که شامل: شیب،تراکم پوشش گیاهی،ارتفاع، بارش، جهت شیب ، فاصله ازرودخانه،کاربری اراضی و زمین شناسی هست. لایه های اطلاعاتی در نرم افزار ARC GiS و ENVI تهیه شده و برای وزن دهی متغیرها از مدل fuzzy ANP استفاده شده است.طبق ...
بیشتر
در این پژوهش به پهنه بندی سیلاب حوضه آبریز شهر چای ارومیه با استفاده از مدل Fuzzy_ANP پرداخته شده است. متغیرهای مورد بررسی هشت پارامتر است که شامل: شیب،تراکم پوشش گیاهی،ارتفاع، بارش، جهت شیب ، فاصله ازرودخانه،کاربری اراضی و زمین شناسی هست. لایه های اطلاعاتی در نرم افزار ARC GiS و ENVI تهیه شده و برای وزن دهی متغیرها از مدل fuzzy ANP استفاده شده است.طبق نتایج تحقیق، بخش های جنوب شرقی حوضه با قرار گیری در پهنه های با پتانسیل زیاد و خیلی زیاد،به دلیل پایین بودن تراکم پوشش گیاهی ،شیب زیاد،ونوع سازند،به عنوان سیل خیزترین بخش های حوضه معرفی شده اند که به ترتیب 66.17و 37.36 از مساحت حوضه را دارا می باشند. .بخش های با پتانسیل کم و خیلی کم، بخش غربی حوضه است که اغلب با کاربری کشاورزی و باغات هستند. این مناطق به ترتیب 10.41 و1.63 درصد از مساحت کل حوضه را شامل می شوند.
مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیایی فضاهای روستایی و عشایری
بهرام ایمانی؛ ارسطو یاری حصار؛ زبیده ویسی
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 107-92
چکیده
هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی تأثیر کارآفرینی روستایی در توسعه مناطق روستایی است. روش انجام پژوهش نیز توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است، برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss از آزمون های همبستگی پیرسون،رگرسیون چند متغیره و آزمون خی دو استفاده شد. پایایی پرسشنامه به کمک ضریب آلفای ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی تأثیر کارآفرینی روستایی در توسعه مناطق روستایی است. روش انجام پژوهش نیز توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است، برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss از آزمون های همبستگی پیرسون،رگرسیون چند متغیره و آزمون خی دو استفاده شد. پایایی پرسشنامه به کمک ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که بیانگر پایایی مطلوب میباشد. جامعه آماری تحقیق ساکنان روستاهای محدوده مورد مطالعه است که با استفاده از فرمول کوکران 378 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و از میان روستاهای دارای سکنه بر حسب نمونه گیری تصادفی سیستماتیک 12 روستا به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته های بدست آمده نشان می دهد رشد کارفرینی در زمینه نهادی – کالبدی ، زیر ساختی و اقتصادی به ترتیب بیشترین تأثیر در توسعه روستایی دارند و همچنین کارآفرینی موجب بهبود یافتن جایگاه اجتماعی زنان روستایی و مهم ترین مشکل محدوده مورد مطالعه در حیطه کارآفرینی در زمینه زیست محیطی می باشد که شاخص کمبود رشد در این زمینه را نیز شامل می شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که کارآفرینی با اثرگذاری مثبت منجر به تقویت فرهنگ و هویت ملی، تنوع بخشی به محصولات و فعالیت های کشاورزی، صنعتی و خدماتی روستایی محدوده مورد مطالعه شده و حفظ جمعیت با کمترین آسیب رسانی به محیط روستایی می باشد در نتیجه سبب توسعه و پیشرفت روستایی در سطح محلی و ملی می گردد،
مقالات مروری
مهندسی جغرافیا و جغرافیای طبیعی
هدی قاسمیه؛ مریم آذین مهر؛ عبدالرضا بهره مند
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 124-108
چکیده
مدلهای تحول چشم‌انداز، مدلهای فرآیندی بر مبنای فیزیک هستند که سعی دارند فرآیندهای فعالی را که چشماندازها را بهطور قابل توجهی شکل می‌دهند، تقلید کرده و بهصورت یک مدل درآورند. اکثر این مدلها، غالباً فرآیندهای هیدرولوژیکی، رودخانهای و دامنهای را شبیهسازی میکنند؛ با این حال، فرآیندهای یخچالی، بادی و ...
بیشتر
مدلهای تحول چشم‌انداز، مدلهای فرآیندی بر مبنای فیزیک هستند که سعی دارند فرآیندهای فعالی را که چشماندازها را بهطور قابل توجهی شکل می‌دهند، تقلید کرده و بهصورت یک مدل درآورند. اکثر این مدلها، غالباً فرآیندهای هیدرولوژیکی، رودخانهای و دامنهای را شبیهسازی میکنند؛ با این حال، فرآیندهای یخچالی، بادی و تکتونیک را نیز بهخوبی دربرمیگیرند. مدلهای تحول چشم‌انداز، معمولاً در تمام مقیاسهای مکانی (10 تا 1000 کیلومترمربع) بهصورت پیوسته و واقعهای اجرا میگردند. این مدلها، با دربرگرفتن دامنه گستردهای از فرآیندها، امکان مقایسه جامع بین نتایج شبیه سازی پاسخ حوضه آبخیز به تغییرات محیطی را فراهم میکنند. مدلهای تحول چشم‌انداز انواع مختلفی دارند که یکی از مهمترین آنها مدل CAESAR-Lisflood است. مدل CAESAR-Lisflood، نسخه فعلی CAESAR، که مؤلفه جریان سطحی آن (مبتنی بر قوانین فیزیکی با راه حل عددی سادهسازی شده معادلات جریانهای کم عمق) از مدل هیدرولیکی LISFLOOD-FP اقتباس شده است. علاوه بر این، مدل CL تحولات ژئومورفولوژیکی حوضه رودخانه و دشت سیلابی را در شرایط جریان ناپایدار بصورت دوبعدی شبیه سازی می‌کند.
مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیایی فضاهای شهری و منطقه ای
سید جعفر حجازی
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 136-121
چکیده
بحث بافت فرسوده و بویژه پیوند آن با مشارکت شهروندان در مسائل شهری از جمله بازآفرینی شهری امری است که در دو هه اخیر در جوامع غربی مطرح شده است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مشارکت مردم در اجرای طرح بازآفرینی شهری در بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز است.روش انجام پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی بوده که اطلاعات آن از طریق مطالعات کتابخانه‌ای ...
بیشتر
بحث بافت فرسوده و بویژه پیوند آن با مشارکت شهروندان در مسائل شهری از جمله بازآفرینی شهری امری است که در دو هه اخیر در جوامع غربی مطرح شده است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مشارکت مردم در اجرای طرح بازآفرینی شهری در بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز است.روش انجام پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی بوده که اطلاعات آن از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و از طریق تکمیل 386 پرسشنامه در بین ساکنان محلات بافت فرسوده مرکزی، و 40 نفر از کارشناس متخصص جمع‌آوری گردیده‌است و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون فریدمن در قالب نرم افزار SPSS و مدل SWOT استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد ، مهمترین قوت راهبرد اعطای تسهیلات بانکی با نرخ مناسب ، مهمترین ضعف عدم اعتماد به دولت و شهرداری و نداشتن اعتماد به همکاری همسایگان در بحث تجمیع ملک و مهم-ترین فرصت استفاده از وامهای داخلی و مهمترین تهدید عدم انگیزه اقتصادی است . همچنین امتیازها نشان می دهد در وضعیت فعلی، راهبرد رقابتی با کسب بیشترین امتیاز باید در اولویت و توجه قرار گیرد. سپس نتایج آزمون فریدمن بیانگر این است که از بین شاخص های موردسنجش(اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی)، بیشترین مشارکت اجتماعی در بین محلات، محله باغ شیخ با میانگین(37/2)، بیشترین مشارکت اقتصادی محله عامری با میانگین(33/2)، بیشترین مشارکت فرهنگی، محله باغ معین با میانگین(63/3) و بیشترین مشارکت سیاسی محله سی‌متری با میانگین(63/3) به خود اختصاص داده اند. بنابراین؛ نتایج کلی حاکی از آن‌است که بین مشارکت شهروندان و اجرای بازآفرینی شهری بافت فرسوده میباشد.
مقاله پژوهشی
مهندسی جغرافیایی فضاهای روستایی و عشایری
محمد علی الهی چورن؛ اسفندیار الهی چورن؛ مهدی رمضان زاده
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 149-137
چکیده
. در غیاب سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثر بخشی خود را از دست می دهند و بدون سرمایه اجتماعی، پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی، ناهموار و دشوار می باشدنوع تحقیق کابردی و روش توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات از روشهای کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق خانوارهای روستایی روستای ...
بیشتر
. در غیاب سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثر بخشی خود را از دست می دهند و بدون سرمایه اجتماعی، پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی، ناهموار و دشوار می باشدنوع تحقیق کابردی و روش توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات از روشهای کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق خانوارهای روستایی روستای چورن می باشد. این روستا طبق سرشماری 1396 دارای 76 خانوار می باشد، که تعداد 50 خانوار به عنوان حجم نمونه جهت انجام تحقیق از طریق فرمول اصلاح شده کوکران انتخاب شده است. برای تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی و استنباطی استنباطی (آزمون tتک نمونه‌ای، همبستگی اسپیرمن و تحلیل مسیر) استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان میدهد، براساس آزمون tنمونه‌ای در بین مولفه‌های سرمایه اجتماعی، بعد انسجام با میانگین 18/3 دارای بالاترین میانگین بوده است. همچنین آزمون t تک نمونه ای نشان می دهد برای شاخص های توسعه روستایی عدد مطلوبیت برای همه ابعاد کمتر از (3)و بصورت منفی ارزیابی شده است. همچنین آزمون همبستگی پیرسون نشان که بین ابعاد اعتماد، مشارکت و توسعه پایدار روستایی در سطح 05/0 درصد آلفا رابطه مثبتی وجود دارد و همین طور بین بعد نهاد های محلی و توسعه پایدار روستایی در سطح 05/0 درصد آلفا رابطه منفی وجود دارد. در ادامه تحقیق نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر نشان می دهد که بیشترین اثرکلی مربوط به بعد مشارکت اجتماعی با میزان (448/0) داشته است.
مقاله پژوهشی
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 160-150
چکیده
بررسی تغییرات کاربری زمین یکی از موضوعات مهم به شمار می‌رود زیرا تغییرات کاربری اراضی میتواند منجر به از دست رفتن منابع طبیعی، افزایش رسوب‌دهی و حتی افزایش احتمال وقوع سیلاب‌ها گردد. در این تحقیق تغییرات کاربری زمین در این حوضه با استفاده از تصاویر لندست و تکنیکهای سنجش‌ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در بازه زمانی 1998 ...
بیشتر
بررسی تغییرات کاربری زمین یکی از موضوعات مهم به شمار می‌رود زیرا تغییرات کاربری اراضی میتواند منجر به از دست رفتن منابع طبیعی، افزایش رسوب‌دهی و حتی افزایش احتمال وقوع سیلاب‌ها گردد. در این تحقیق تغییرات کاربری زمین در این حوضه با استفاده از تصاویر لندست و تکنیکهای سنجش‌ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در بازه زمانی 1998 تا 2018 بررسی شد. نتایج نشان داد که در اثر گسترش منابع آبی بر وسعت زمینهای کشاورزی و پوشش گیاهی افزوده شده است. از طرف دیگر قسمتهایی از زمینهای با ارزش کشاورزی نیز در اثر گسترش شهرها و روستاها از دست رفتهاند.با این وجود گسترش نواحی ساخته شده نیز سبب از دست رفتن بخشی از زمینهای کشاورزی و پوشش گیاهی شده است. شناسایی و بررسی تغییرات کاربری اراضی در منطقه مورد مطالعه می تواند به مدیران و برنامه ریزان در شناخت عوامل موثر بر تغییر کاربری و اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی سطوح مختلف کمک نماید.
مقاله پژوهشی
دوره 4، شماره 7 ، بهار و تابستان 1399، صفحه 176-161
چکیده
پیشرفتهای تکنولوژیکی به ویژه در بخش حملونقل و ارتباطات و رواج اقتصاد سرمایهداری، ساختار فضایی بسیاری از سکونتگاههای بشری را تا حدود زیادی دگرگون ساخته است. ضعف الگوی مناسب، تصمیمات آنی قائم به فرد و پراکنده‌روی رشد روستایی هزینههای گزافی برای جامعه روستایی از جمله نابودی زمینهای کشاورزی و باغ ها به واسطه تغییر کاربری زمین، کاهش ...
بیشتر
پیشرفتهای تکنولوژیکی به ویژه در بخش حملونقل و ارتباطات و رواج اقتصاد سرمایهداری، ساختار فضایی بسیاری از سکونتگاههای بشری را تا حدود زیادی دگرگون ساخته است. ضعف الگوی مناسب، تصمیمات آنی قائم به فرد و پراکنده‌روی رشد روستایی هزینههای گزافی برای جامعه روستایی از جمله نابودی زمینهای کشاورزی و باغ ها به واسطه تغییر کاربری زمین، کاهش همبستگی اجتماعی، افزایش آلودگی ها و کاهش سلامت عمومی را به دنبال دارد. از این رو می توان گفت به کارگیری و استفاده از سیاست های رشد هوشمند برای مناطق روستایی، با توجه به اصول توسعه پایدار نیز ضروری می باشد. هدف این تحقیق بررسی سطح توسعه 8 روستا از دهستان نازلو از لحاظ شاخصهای اجتماعی، زیست محیطی و زیرساختی است که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه تهیه و برای تحلیل آنها از نرم افزار SPSS استفاده شده و رتبهبندی روستاها با استفاده از مدل تحلیل خاکستری انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد شرایط مناسبی برای رشد هوشمند در روستاهای مورد مطالعه وجود ندارد اما از لحاظ میزان توسعه شاخصهای مورد بررسی روستاهای نازلو، تازه کند قاطرچی و تازه کند جنیزه به ترتیب رتبههای اول تا سوم را دارا هستند. بطور کلی نتایج ارائه شده نشان می دهد که مفهوم توسعه روستایی با رشد روستایی جابجا شده است زیرا نتایج نشان داد که اکثر روستاها از نظر وضعیت شاخص های اکولوژیکی وضعیت به مراتب بدتری نسبت به سایر شاخص ها دارند که مسئله اصلی پارادایم "توسعه پایدار" در کنفرانس ریو و برانت لند را بازگو می نماید.
)
