پهنه‌بندی سیلاب حوضه ابر شهرستان شاهرود به ‌منظور کاهش ریسک با استفاده از مدل HEC-RAC

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزشی جغرافیا- دانشگاه گلستان

2 دانشگاه گلستان

چکیده

شناسایی مناطق سیل‌خیز یک گام اساسی برای مدیریت ریسک سیل است و پهنه‌بندی خطر سیلاب اندازه‌گیری کمی از خطر سیل را فراهم می‌کند، درنتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات فراهم می‌شود. هدف از این مطالعه پهنه‌بندی سیلاب حوضه ابر شهرستان شاهرود به ‌منظور کاهش ریسک با استفاده از مدل HEC-RAC می باشد در این تحقیق ابتدا مقاطع عرضی با استفاده از نقشه توپوگرافی در محیط Arc/GIS و الحاقیه HEC-GeoRAS استخراج شدند. سپس خروجی های حاصل از HEC-GeoRAS به نرم افزار هیدرولیکی HEC- RAS وارد شد. در مدل HEC-RAS، با وارد کردن ضرایب زبری مانینگ، دبی سیل با پنج دوره بازگشت ۲، ۵، ۱۰، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ ساله به دست آمد. نتایج بدست آمده نشان داد که در بیشتر مقاطع سیلاب‌های با دوره بازگشت 5، 10، 25، 50 و 100 ساله از مقطع اصلی رودخانه بالاتر رفته و در اطراف رودخانه پخش می‌شود. همچنین اراضی زراعی که کنار این رودخانه قرار دارند تحت تاثیر وقوع سیل‌هایی با دوره بازگشت پایین (2 ساله) قرار گرفته و این امر برای ساکنین این روستا و زمین‌های کشاورزی خطر آفرین خواهد بود. مساحت پهنه های سیل‌گیر برای دوره‌های بازگشت 5 ساله، 375؛ 10 ساله، 476؛ 25 ساله، 598؛ 50 ساله، 759 و 100 ساله، 1395 کیلومتر مربع می باشد.

.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • تاریخ دریافت: 02 شهریور 1400
  • تاریخ بازنگری: 22 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 12 مرداد 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 12 مرداد 1401