تحلیل اثربخشی تسهیلات مقاوم‌سازی در توسعه مسکن روستایی (مورد: بخش مرکزی شهرستان شهریار)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد گروه جغراافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استاد گروه جغراافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

10.22034/jget.2023.147992

چکیده

مقدمه:  کیفیت نامطلوب و آسیب­پذیری نسبتا زیاد مساکن روستایی از حوادث زیان بار و نا خواسته طبیعی هرساله هزینه­های زیادی را بر خانوار و جامعه روستایی تحمیل می­نماید این امر به دلیل استفاده از مصالح کم دوام، مکان­یابی غیر اصولی و نامناسب و ... می باشد. لذا برای رفع مشکالات روستایی و تسهیل درفرایند توسعه روستایی دولت در برنامه چهارم توسعه طرح ملی مقاوم­سازی مساکن روستایی را بصورت همه جانبه آغاز کرد. در این طرح تسهیلات مقاوم سازی با اهدافی چون: احداث مسکن مقاوم، تامین مسکن متناسب با نیاز روستاییان و ... به روستاییان عرضه می­گردد.
هدف:  هدف این تحقیق تحلیل اثربخشی تسهیلات مقاوم­سازی برتوسعه مسکن روستایی است.
روش شناسی:  پژوهش حاضر با رویکرد کاربردی و در قالب مطالعات تحلیلی توصیفی صورت پذیرفت. جامعه آماری مطالعه حاضر مساکن برخوردار از تسهیلات مقاوم­سازی شده بخش مرکزی شهرستان شهریار می­باشد .در بخش مرکزی شهرستان شهریار در برهه زمانی6 ساله اجرای طرح بهسازی که با برنامه چهارم توسعه مصادف می باشد614 واحد مسکونی مقاوم­سازی شده است. بمنظور تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد، برمبنای این فرمول 120 نفر از روستائیانی که از تسهیلات اعطایی استفاده نمودند، انتخاب شدند. روش پژوهش مطالعه حاضر اسنادی میدانی می­باشد .در مطالعات میدانی برای جمع آوری داده­ها از پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفته شد .برای سنجش روایی و پایایی ابزار تحقیق از روش آلفای کرونباخ استفاده شد .برای آزمون فرضیات و همچنین اولویت­بندی عوامل و گویه­های مؤثر در ثربخشی تسهیلات مقاوم­سازی از آزمون­های علامت t تک نمونه­ای و پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شد.
قلمرو جغرافیایی پژوهش:  این مطالعه در مناطق روستایی شهرستان شهریار به انجام رسید.
یافته ­ها و بحث:  نتایج نشان داد که، مؤثرترین متغیر مستقل در این معادله، مدیریت اجرای طرح تسهیلات بانکی هستند. با توجه به اینکه ضریب بتای آن برابر با 0.65 است به ازای هر یک واحد تغییر در انحراف معیار اقرار به اشتباهات و شکست­ها، به اندازه 0.65 در انحراف معیار اثربخشی طرح مقاوم­سازی در توسعه مسکن روستایی (متغیر وابسته) تغییر ایجاد می­گردد. به عبارت دیگر با افزایش مدیریت اجرای طرح تسهیلات بانکی، میزان اثربخشی طرح مقاوم­سازی در توسعه مسکن روستایی نیز افزایش پیدا می­کند و بالعکس. بعد از مدیریت اجرای طرح تسهیلات بانکی، سطح درآمد خانوار قویترین متغیر مستقل است که، دارای جهت مثبت است. ضریب بتای این متغیر 0.197 است که نشان می­دهد به ازای هر واحد تغییر در انحراف معیار سطح درآمد خانوار، به اندازه 0.197 در انحراف معیار اثربخشی مثبت طرح مقاوم­سازی در توسعه مسکن روستایی (متغیر وابسته) تغییر ایجاد می­گردد.
نتیجه­ گیری: نتایج حاصل از پژوهش بیان­گر این واقعیت می­باشد که از بین عوامل اثرگذار براثربخشی تسهیلات مقاوم­سازی بیش از همه عوامل نحوه مدیریت اجرای تسهیلات و به ترتیب سطح درامد خانوار و سطح آگاهی روستاییان تاثیرگذار بوده­اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of the effect of strengthening the development of rural housing loans (case study: Villages in the central part of Shahriyar city)

نویسندگان [English]

  • zahra alijani 1
  • Hasan Afrakhte 2
1 Master's degree, Department of Human Geography, Faculty of Geographical Sciences, Khwarazmi University, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Human Geography, Faculty of Geographical Sciences, Khwarazmi University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study is to rehabilitate the central part of Shahriar city. In the central part of Shahriar city, 614 residential units have been rehabilitated in a period of 6 years, which coincides with the fourth development plan. In order to determine the sample size Cochran's formula was used, based on this formula, 120 villagers who used the granted facilities were selected. The research method of the present study is field documents. In the field studies, a researcher-made questionnaire was used to collect data. Validity and reliability of the research instrument Cronbach's alpha method was used. To test the hypotheses and also to prioritize the factors and items effective in the effectiveness of reinforcement facilities, one-sample t-test and Pearson and linear regression tests were used. However, it is a fact that among the factors affecting the effectiveness of rehabilitation facilities, the most important factors were the management of the facilities and the level of household income and the level of awareness of the villagers, respectively

کلیدواژه‌ها [English]

  • Effectiveness
  • facilities
  • rural housing
  • rural areas

مراجع

بخشی، زهرا (1390)؛ نقش اعتبارات بانکی بهسازی مسکن روستایی بر رضایتمندی و تثبیت جمعیت روستایی دهستان بیهق شهرستان سبزوار؛ استاد راهنما: مطیعی لنگرودی، سیدحسن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1388)؛ تدوین برنامه راهبردی توسعه کالبدی نواحی روستایی.
توسلی, غلام عباس (1387) نظریه هایی جامعه شناسی,سمت,تهران
رحمانی فضلی، عبدالرضا، کاویانی، یونس (1388) ، اثربخشی اعتبارات خرد در بهسازی مسکن روستایی، فصلنامه انجمن جغرافیا، شماره23، ص 45- 29
سعیدی، ع.  (1373 ) ضرورت آرایش مکانی- فضایی سکونتگاه های روستایی مجموعه مقالات سمینار ساماندهی روستاهای پراکنده
شکوهی بیدهندی، محمدصالح(1387 ) ؛ تحلیل اثرات شاخصهای اجتماعی و اقتصادی مسکن بر کالبد آن با تأکید بر مفهوم نابرابری. نمونه موردی: منطقه دو شهرداری تهران؛ استاد راهنما: عزیزی، محمدمهدی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
فرهادی, صامت( 1390 ); ارزیابی اثرات طرح بهسازی مسکن بر توسعه کالبدی نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان چهاردولی غربی شهرستان قروه) ،استاد راهنما محمد رضارضوانی, پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
کلانتری، خلیل (1389 ) ؛ پردازش و تحلیل داده ها در تحقیقات اجتماعی  اقتصادی، تهران، نشر فرهنگ صبا.
لک زایی, شریف , 1389, مبانی اندیشه آنتونی گیدنز نظریه پرداز ساخت یابی, پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, پرتال جامع علوم انسانی, رهیافت های سیاسی و بین المللی, صص 94 – 75
مطیعی لنگرودی، حسن؛ 1386، برنامه ریزی روستایی با تأکید بر ایران، انتشارات جهاد دانشگاه مشهد، چاپ دوم.
مطیعی لنگرودی، سید حسن و شمسایی، ابراهیم؛ 1388، توسعه و کشاورزی پایدار(از دیدگاه اقتصاد روستایی)، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
معینی علمداری جهانگیر 1385 روش شناسی نظریه های جدید در سیاست (اثبات گرایی و فرا اثبات گرایی ) موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران
مؤمنی، منصور و فعال قیومی، علی؛ 1391، تحلیل های آماری با استفاده از Spss، ناشر مؤلف، چاپ ششم 1391.
ماهنامه دهیاری ها ,(1383 ) گزارشی از وضعیت موجود بناهای روستایی در ایران با نگاه به مقاوم سازی و نوسازی مسکن روستایی , سال دوم ,تیر ماه شماره هشت
Escobar, A. and Sally, M. (2004), Housing Microfinance: The State of Practice, in Daphnis, Franck and Bruce Ferguson, Eds. Housing Microfinance: A Guide to Practice. Bloomfield, CT: Kumarian Press.
McIntosh, C., Villaran, G. and Wydick, B. (2008), Microfinance and Home Improvement: Using Retrospective Panel Data to Measure Program Effects on Fundamental Events, JEL Classifications: O12, O16, C21.
Tripathi, S. and Ramji, M. (2009), Micro-Housing Loans for Micro- Entrepreneurs: A Needs Assessment, The microfinance Review, Bankers Institute of Rural Development, Lucknow, India, Volume 1 (1), January-June 2009. 51-71.
Jha, A. K., Barenstein, J. D., Phelps, P. M., Pittet, D. and Sena, S. (2010), Safer Homes, Stronger Communities: A Handbook for Reconstructing after Natural Disasters, International Bank for Reconstruction and Development/ The World Bank.
Kumar, A. T. and Newport, J. K. (2007), Micro Finance and Rural Housing- An Overview. Published by Indian Association for Savings and Credit.
Young, C. (2007), Housing Microfinance: Designing a Product for the Rural Poor, Centre for Microfinance Working Paper Series No. 19, November 2007.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 آذر 1399
  • تاریخ بازنگری: 18 آبان 1401
  • تاریخ پذیرش: 23 فروردین 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار