نقش عامل فشردگی شهری در تحقق سرمایه فرهنگی (مطالعه موردی شهر نکا)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، ساری، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: سرمایه فرهنگی را می توان یک دارایی تلقی کرد که مجسم کننده و ذخیره کننده ارزش های فرهنگی است. توسعه فرهنگی و افزایش سطح سرمایه فرهنگی از مهم ترین ابعاد توسعه شهری پایدار است که با تأکید بر مفاهیم کیفی به دنبال تحقق فضاهای شهری پایدار اجتماعی-فرهنگی است.
هدف: این تحقیق با هدف ارزیابی نقش عامل فشردگی شهری در تحقق سرمایه فرهنگی در شهر نکا تدوین شده است.
روش‌شناسی: جامعه مورد مطالعه شهروندان ساکن در شهر نکا می باشد. بر اساس فرمول کوکران 381 نفر از افراد ساکن این شهر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری به صورت خوشه ای و تصادفی ساده است. روایی صوری پرسشنامه ها با نظر استاد راهنما مورد تائید قرار گرفت و به منظور بررسی پایایی سوالات پرسشنامه ها، از آزمون آلفای کرونباخ بهره برده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS با نسخه 20 استفاده گردید و داده ها در دو قسمت آمار توصیفی و آمار استنباطی تحلیل شدند. در بخش استنباطی از آزمون K-S، آزمون همبستگی پیرسون، آزمون t تک نمونه ای و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد.
قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان نکا در استان مازندران و ما بین شهرستان ساری و بهشهر در عرض جغرافیایی 39 و 36 شمالی و طول جغرافیایی 19 و 53 شرقی نصف النهار گرینویچ قرار دارد.
یافته­ ها: نتایج نشان داد که ساکنین شهر نکا وضعیت پایداری فرهنگی در شهر و سطح سرمایه فرهنگی شهروندان را مطلوب ارزیابی نکردند اما تراکم شهری را عامل موثری بر افزایش سطح سرمایه فرهنگی می دانند. در واقع بین سرمایه فرهنگی و فشردگی شهری رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. از سوی دیگر سطح سرمایه فرهنگی در نواحی با تراکم بالا، متوسط و پایین مقایسه گردید.
نتیجه ­گیری: نتایج بیانگر این بوده است که سطح سرمایه فرهنگی در نواحی با تراکم بالا با نواحی با تراکم پایین اختلاف معنادار دارد به طوری که سطح این سرمایه در نواحی با تراکم بالا بیشتر است. بنابراین سطح سرمایه فرهنگی با میزان فشردگی شهری در ارتباط است و نواحی با تراکم بیشتر دارای سطح سرمایه فرهنگی بالاتری هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Urban Compression in the Realization of Cultural Capital (Case Study: City of Neka)

نویسندگان [English]

  • fateme bagheri nozari 1
  • amir bakhshi 2
  • asadollah divsalar 3
1 Master of Geography and Urban Planning, Payame Noor University, Sari, Iran
2 Assistant Professor of Geography, Payame Noor University, Tehran, Iran
3 دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده [English]

Introduction: Cultural capital can be regardeed as an asset of stores cultural values. Cultural development and increasing the cultural capital is one of the most important dimensions of sustainable urban development, which seeks to achieve sustainable socio-cultural urban spaces.
Objectives: The aim of this study is to evaluate the role of urban compression factor in the realization of cultural capital in Neka city.
Methodology: The study population is citizens living in Neka. Calculated by the Cochran's formula, 381 people were selected as the sample size. The sampling method in the present study is cluster and simple random approach. The formal validity of the questionnaires was confirmed by the supervisor, and the Cronbach's alpha test was used to assess the reliability of the questionnaire questions. SPSS software with version 20 was used to analyze the data.
Geographical Context: Neka County is located in Mazandaran Province and between Sari and Behshahr Counties in latitude 39 and 36 north and longitude 19 and 53 east of Greenwich meridian.
Result and Discussion: The results showed that in opinion of  residents of Neka the cultural stability and the level of cultural capital of the citizens are not desirable, but they consider urban density as an effective factor in increasing the level of cultural capital. In fact, there is a positive and significant relationship between cultural capital and urban density. On the other hand, the level of cultural capital was compared in high, medium and low density areas.
Conclusion: The results showed that the level of cultural capital in high-density areas is significantly different from low-density areas, so that the level of this capital is higher in high-density areas. Therefore, the level of cultural capital is related to the level of urban compaction, and areas with higher density have a higher level of cultural capital.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Compression
  • Cultural Capital
  • Distribution
  • Urban Texture
  • Cultural Sustainability
بخشی، امیر؛ حاجیان، همت؛ کاویانی، حمیدرضا. (1397). ارزیابی نقش عامل تراکم و فشردگی بر پایداری اقتصادی شهرهای ساحلی (مطالعه موردی: بابلسر)، سومین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در علوم انسانی، چالشها و راه حل ها، تهران، دانشگاه پیام نور
بوردیو، پی یر. (1380). نظریه کنش: دلایل عملی و انتخاب عقلانی. ترجمه مرتضی مردیها، تهران: نشر پارسه.
بوردیو، پی یر. (1384). شکل های سرمایه در سرمایه اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه. گردآوری کیان تاجبخش، ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: نشر شیرازه.
تراسبی، دیوید. (1382). اقتصاد و فرهنگ، ترجمه کاظم فرهادی، تهران: نشر نی.
حسینی، سید هادی. (1396). شهر فشرده و توسعه پایدار شهری سبزوار. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 17(45)، 93-116.
ریتزر، جورج (1374). نظریه های جامعه شناسی در دوران معاصر، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی.
سیف اللهی، فرانک؛ زیاری،کرامت ا...؛ پور احمد، احمد؛ نیک پور، عامر. (1391). تبیین پراکنش و فشردگی فرم شهری در آمل با رویکرد فرم شهری پایدار. پژوهش های جغرافیای انسانی، 80، 155-176.
شارع پور، محمود؛ خوش فر، غلامرضا. (1380). رابطه سرمایه فرهنگی با هویت اجتماعی جوانان (مطالعه موردی شهر تهران). علوم اجتماعی، 20، 147-133.
کوزر، لوئیس. (1384). نظریه های جامعه شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
مثنوی، محمد رضا (1382). توسعه پایدار و پارادیم های جدید توسعه شهری؛ شهر فشرده و شهر گسترده. فصلنامه محیط شناسی، 31، 90-104.
ملاحسنی، حسین. (1381). بررسی رابطه بین میزان سرمایه اجتماعی و نوع دینداری در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستان در استان گیلان (علی آباد کتول-گنبد). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
Agren, P.O. (2014).Vertical Community Life: a Disappeance to Third Placial Capital, American Journal of Sociology, 13(3), 66-33.
Andersson, E., & Colding, J. (2014). Understanding how built urban form influences biodiversity. Urban Forestry & Urban Greening13(2), 221-226.
Dieleman, F., & Wegener, M. (2004). Compact city and urban sprawl. Built environment30(4), 308-323.
Holden, E., & Norland, I. T. (2005). Three challenges for the compact city as a sustainable urban form: household consumption of energy and transport in eight residential areas in the greater Oslo region. Urban studies42(12), 2145-2166.
Jenks, M. & Colin, J. (2016). Dimensions of the Sustainable City, Springer Science + Business Media B.V.